દેશમાં 49 ટકા મહિલાઓને AB-PMJAY થી સ્વાસ્થ્ય લાભો મળ્યા
નવી દિલ્હીઃ કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે સંસદમાં ‘આર્થિક સમીક્ષા 2023-24’ રજૂ કરતી વખતે જણાવ્યું હતું કે મજબૂત અર્થતંત્ર માટે વ્યાપક વિકાસ માટે જવાબદાર આવશ્યક લાંબા ગાળાના પરિબળો સાથે મજબૂત આરોગ્યસંભાળ વ્યવસ્થા મહત્વપૂર્ણ છે. આ સમીક્ષા તમામ વય જૂથો માટે સારા સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી અને સારી ગુણવત્તાની આરોગ્ય સેવાઓની પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવા માટે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા મુખ્ય પગલાં અને યોજનાઓને પ્રકાશિત કરે છે.
આર્થિક સર્વેક્ષણ 2024 મુજબ, આયુષ્માન ભારત પ્રધાન મંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (AB-PMJAY) ના લાભાર્થીઓમાં 49 ટકા મહિલાઓ છે. AIIMS દેવઘરમાં 10,000મા જન ઔષધિ કેન્દ્રનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું. આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન હેઠળ 64.86 કરોડ આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ્સ (ABHA) બનાવવામાં આવ્યા હતા.
આયુષ્માન ભારત પ્રધાન મંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (AB-PMJAY) નો હેતુ વંચિત પરિવારોને ગૌણ અને તૃતીય હોસ્પિટલમાં દાખલ થવા માટે રૂ. 5 લાખ/વર્ષનો આરોગ્ય વીમો પૂરો પાડવાનો છે. 8 જુલાઈ, 2024 સુધી, 34.73 કરોડ આયુષ્માન ભારત કાર્ડ બનાવવામાં આવ્યા છે અને આ યોજના હેઠળ 7.37 કરોડ દર્દીઓને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા છે. નોંધનીય છે કે આ યોજનાના લાભાર્થીઓમાં 49 ટકા મહિલાઓ છે. તે જ સમયે, પીએમ જન ઔષધિ કેન્દ્રનો ઉદ્દેશ્ય બજાર કિંમતો કરતાં 50-90 ટકા સસ્તી કિંમતે ગુણવત્તાયુક્ત દવાઓ પ્રદાન કરવાનો છે. કેન્દ્ર સરકારની આ યોજના હેઠળ, ગયા વર્ષે AIIMS દેવઘરમાં 10,000મા જન ઔષધિ કેન્દ્રનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું. આર્થિક સર્વેક્ષણ 2024 નો અહેવાલ છે કે વિવિધ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 300 થી વધુ અમૃત ફાર્મસીઓ કાર્યરત છે. તેમનો ઉદ્દેશ્ય ગંભીર રોગો માટે સસ્તું દવાઓ ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે. આયુષ્માન ભવ અભિયાન દરમિયાન પ્રાપ્ત થયેલી પ્રશંસનીય સિદ્ધિઓ નીચે મુજબ છે.
16.96 લાખ સુખાકારી-યોગ અને ધ્યાન સત્રો; 1.89 કરોડ ટેલીકન્સલ્ટેશન આપવામાં આવ્યા હતા. 11.64 કરોડ લોકોને મફત દવાઓ અને 9.28 કરોડ લોકોએ મફત નિદાન સેવાઓનો લાભ લીધો. 82.10 લાખ માતાઓ અને 90.15 લાખ બાળકોએ પોસ્ટનેટલ ચેક-અપ (ANC) અને રસીકરણનો લાભ લીધો હતો. 34.39 કરોડ લોકોએ સાત પ્રકારના સ્ક્રીનીંગ (ટીબી, હાયપરટેન્શન, ડાયાબિટીસ, મોઢાનું કેન્સર, સ્તન કેન્સર, સર્વાઇકલ કેન્સર અને મોતિયા) નો લાભ લીધો હતો. 2.0 કરોડ દર્દીઓએ સામાન્ય ઓપીડીની સલાહ લીધી, જ્યારે 90.69 લાખ દર્દીઓએ નિષ્ણાત ઓપીડીની સલાહ લીધી અને 65,094 મોટી સર્જરીઓ અને 1,96,156 નાની સર્જરીઓ કરવામાં આવી. 13.48 કરોડ ABHA ખાતા ખોલવામાં આવ્યા હતા, 9.50 કરોડ આયુષ્માન કાર્ડ જનરેટ કરવામાં આવ્યા હતા અને 1.20 લાખ આયુષ્માન સભાઓ હાથ ધરવામાં આવી હતી. કુલ 20.66 કરોડ લોકોએ (31 માર્ચ, 2024 સુધી) 25.25 લાખ આરોગ્ય મેળાની મુલાકાત લીધી હતી.
આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન (ABDM) – 2021 માં શરૂ કરાયેલ, આ યોજનાનો હેતુ સમગ્ર દેશમાં રાષ્ટ્રીય ડિજિટલ આરોગ્ય ઇકો-સિસ્ટમ બનાવવાનો છે. આ અંતર્ગત, 64.86 કરોડ આયુષ્માન ભારત હેલ્થ એકાઉન્ટ્સ (ABHA) બનાવવામાં આવ્યા હતા, 3.06 લાખ હેલ્થ ફેસિલિટી રજિસ્ટ્રી બનાવવામાં આવી હતી, 4.06 લાખ હેલ્થ પ્રેક્ટિશનર્સની નોંધણી કરવામાં આવી હતી અને 39.77 કરોડ હેલ્થ રેકોર્ડ્સ ABHA સાથે જોડાયેલા હતા. દેશના અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં વર્ચ્યુઅલ ડૉક્ટર પરામર્શ માટે ઇ-સંજીવની – ટેલિમેડિસિન માટે 2019 માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું. આ યોજના હેઠળ, 9 જુલાઈ, 2024 સુધી 1.25 લાખ આરોગ્ય અને સુખાકારી કેન્દ્રોમાં 15,857 કેન્દ્રો દ્વારા 26.62 કરોડ દર્દીઓને સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવી હતી, જે હવે આયુષ્માન આરોગ્ય મંદિર તરીકે ઓળખાય છે.
