નવી દિલ્હીઃ કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રી અમિત શાહે નવી દિલ્હીમાં વિજ્ઞાન ભવન ખાતે સાયબર સુરક્ષા અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા (સાયબર ક્રાઈમથી આઝાદી – સ્વતંત્રતાનો અમૃત મહોત્સવ) પરની રાષ્ટ્રીય પરિષદને સંબોધિત કરી હતી. કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આજના યુગમાં સાયબર સુરક્ષા વિના ભારતના વિકાસની કલ્પના કરવી શક્ય નથી. જો આપણે સાયબર સુરક્ષા સુનિશ્ચિત નહીં કરીએ તો આપણી પોતાની તાકાત આપણા માટે મોટો પડકાર બની જશે. તેથી જ ડિજિટલ ક્રાંતિના યુગમાં સાયબર સુરક્ષાના પડકારો અને ઉકેલો શોધવા અને સાયબર સુરક્ષાની માહિતી દરેક વ્યક્તિ સુધી પહોંચે તે માટે આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
છેલ્લા 200 વર્ષમાં વિશ્વની ક્રાંતિનું વિશ્લેષણ કરીએ તો તેની શરૂઆત સ્ટીમ એન્જીનથી થઈ, પછી વિદ્યુત ઉર્જામાંથી ઈન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજીમાં આવી અને હવે આપણે ડીજીટલ ક્રાંતિ તરફ આગળ વધી રહ્યા છીએ. જો ભારતે આ ક્ષેત્રમાં આગળ વધવું હોય તો સાયબર સેફ ઈન્ડિયા બનાવવું પડશે. આજે સાયબર સેફ ઈન્ડિયાના વિઝનમાં જનજાગૃતિ સૌથી મહત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભ છે કારણ કે જાગૃતિ વિના તેનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી. આથી જ જનજાગૃતિ, જનહિત, જનહિતમાં ટેક્નોલોજીના પડકારોનો ઉકેલ શોધવાના પ્રયાસો અને છેવટે લોકકલ્યાણ.
તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, દેશને સાયબર ફ્રોડ અને અનેક પ્રકારના સાયબર હુમલાઓથી સુરક્ષિત રાખવો એ આપણી સામે મોટો પડકાર છે. આપણે સાયબર સુરક્ષાને દેશના છેવાડે થી છેવાડાના વિસ્તારથી લઈને દેશના દરેક ભાગમાં લઈ જવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. વર્ષ 2012માં 3377 સાયબર ગુના નોંધાયા હતા અને 2020માં રિપોર્ટિંગનો આંકડો 50 હજાર પર પહોંચ્યો હતો, 2020માં દરરોજ 136 સાયબર ક્રાઈમના કેસ નોંધાયા હતા, દર એક લાખની વસ્તીએ સાયબર ગુનાઓની સંખ્યામાં પણ ચાર વર્ષમાં 270 ટકાનો વધારો થયો હતો. 2016માં તે 1 હતો અને 2020માં તે વધીને 3.7 થયો. આ દર્શાવે છે કે આવનારા સમયમાં આ વૃદ્ધિ કેટલો મોટો પડકાર બની શકે છે.
સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ ત્રણ વર્ષ પહેલા શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. જેના પર અત્યાર સુધીમાં વિવિધ પ્રકારની 11 લાખથી વધુ ફરિયાદો નોંધાઈ છે. સોશિયલ મીડિયા ક્રાઈમની બે લાખથી વધુ ફરિયાદો પણ નોંધાઈ છે. આ વોલ્યુમ દિવસેને દિવસે વધતું જઈ રહ્યું છે કારણ કે આજે ભારતમાં 800 મિલિયન ભારતીયોની ઓનલાઈન હાજરી છે, 2025 સુધીમાં અને 400 મિલિયન ભારતીયો ડિજિટલ વિશ્વમાં પ્રવેશ કરશે, છેલ્લા 8 વર્ષમાં ઈન્ટરનેટ કનેક્શનમાં 231% વધારો થયો છે.
તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, નાણાકીય વર્ષ 2022માં UPI પરના વ્યવહારો એક ટ્રિલિયન ડૉલરને પાર કરી ગયા છે અને સમગ્ર વિશ્વ આશ્ચર્યચકિત છે કે એકલા UPI પરના વ્યવહારો એક ટ્રિલિયન ડૉલરને પાર કરી ગયા છે. ડિજિટલ પેમેન્ટમાં આપણે વિશ્વમાં પ્રથમ છીએ. 2021માં કુલ વૈશ્વિક ડિજિટલ પેમેન્ટ્સમાં ભારતનો હિસ્સો 40 ટકા છે, જે આપણું કદ દર્શાવે છે. BHIM-UPI હવે માત્ર એક ભારતીય એપ નથી રહી પરંતુ વૈશ્વિક બની ગઈ છે. UPI અને BHIM એપ સિંગાપોર, UAE, ભૂતાન, નેપાળ અને હવે ફ્રાન્સમાં પણ સ્વીકારવામાં આવી છે.
ભારતનેટ પણ ખૂબ જ ઝડપથી વિકાસ કરી રહ્યું છે. 5.75 લાખ કિમી ફાઇબર કેબલ નાખવામાં આવી છે અને છેલ્લા 8 વર્ષમાં 1,80,000 ગામડાઓને જોડવાનું કામ કરવામાં આવ્યું છે જે 8 વર્ષ પહેલાં 10,000 કરતાં પણ ઓછું હતું. આપણા બધાની સામે કેટલો મોટો પડકાર આવવાનો છે તે આપણે જાણવું જોઈએ.પરંતુ ભારત સરકારનું ગૃહ મંત્રાલય પણ સાયબર છેતરપિંડી અટકાવવા માટે ખૂબ જ સતર્કતાથી સંપૂર્ણ રીતે જાગૃત છે અને ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે.
