ભારત કન્ટેન્ટ ક્રિએશન અને પોસ્ટ પ્રોડક્શનનું વૈશ્વિક હબ બનવા માટે તૈયાર છે: કેન્દ્રીય મંત્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુર
દિલ્હી:કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુરે કહ્યું છે કે દેશમાં ઝડપથી વિસ્તરી રહેલા ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને AVGC (એનિમેશન, વિઝ્યુઅલ ઈફેક્ટ્સ, ગેમિંગ અને કૉમિક્સ) સેક્ટરમાં ચાલી રહેલી પ્રગતિમાં ભારતમાં મીડિયા અને મનોરંજન ઉદ્યોગમાં પસંદીદા પોસ્ટ-પ્રોડક્શન બનાવવાની ક્ષમતા છે.
પુણેમાં સિમ્બાયોસિસ સ્કિલ એન્ડ પ્રોફેશનલ યુનિવર્સિટી દ્વારા આયોજિત ‘ચેન્જિંગ લેન્ડસ્કેપ ઓફ મીડિયા એન્ડ એન્ટરટેઈનમેન્ટ 2022’ પરની રાષ્ટ્રીય પરિષદમાં ચાવીરૂપ સંબોધન કરતા ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે “આખા દેશમાં AVGC ક્ષેત્ર માટે એક નક્કર ડિજિટલ પાયો ઉભરી રહ્યો છે અને સ્થાનિક અને વૈશ્વિક માગને પહોંચી વળવા માટે વિશ્વસ્તરીય સર્જનાત્મક પ્રતિભા વિકસાવવા માટે સરકારે AVGC ક્ષેત્ર માટે ટાસ્ક ફોર્સની સ્થાપના કરી છે.”
મંત્રીએ કહ્યું કે મીડિયા અને મનોરંજન ઇકોસિસ્ટમ એ ઊભરતું ક્ષેત્ર છે જે 2025 સુધીમાં વાર્ષિક રૂ. 4 લાખ કરોડનું ઉત્પાદન કરશે અને 2030 સુધીમાં 100 અબજ ડોલર અથવા રૂ. 7.5 લાખ કરોડના ઉદ્યોગ સુધી પહોંચશે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે ભારત સરકારે ઓડિયો-વીઝ્યુઅલ સર્વિસિસને 12 ચેમ્પિયન સેવા ક્ષેત્રોમાંના એક તરીકે ઓળખવા અને સતત વૃદ્ધિને પોષવા માટેના મુખ્ય નીતિ પગલાંની જાહેરાત કરી છે.
મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે રેડિયો, ફિલ્મ અને મનોરંજન ઉદ્યોગમાં રોજગારીની વિશાળ તકો છે કારણ કે આપણે ગુણવત્તાયુક્ત સામગ્રી નિર્માણના ડિજિટલ યુગમાં કૂદકો મારી રહ્યા છીએ. “ક્ષેત્રમાં નોકરીની ઘણી ભૂમિકાઓ ઉભરી આવી છે – વીડિયો એડિટિંગ, કલર ગ્રેડિંગ, વિઝ્યુઅલ ઇફેક્ટ્સ (VFX), સાઉન્ડ ડિઝાઇન, રોટોસ્કોપિંગ, 3D મોડેલિંગ વગેરે. ઉદ્યોગ અને શિક્ષણવિભાગ માટે આ ક્ષેત્રની જરૂરિયાતોને અનુરૂપ કાર્યક્રમો તૈયાર કરવા અને એકસાથે આવવું અનિવાર્ય છે. ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે, ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ આ ક્ષેત્રમાં આવનારા ટેક્નોલોજી વલણો સાથે સુસંગત છે તેની ખાતરી કરવા માટે સરકાર ખાનગી ક્ષેત્ર સાથે નવી ભાગીદારી પણ શોધી રહી છે.
ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે,પીએમ મોદીના ટેક્નોલોજી પ્રત્યેના ઉત્સાહે યુવાનોની મહત્વાકાંક્ષાને પાંખો આપવા માટે તકોનું ઓસિયેશન પૂરું પાડ્યું છે અને યુવાનોને સશક્ત બનાવવાની પ્રધાનમંત્રીની મહત્વાકાંક્ષા સ્કીલ ઈન્ડિયા મિશન દ્વારા સાકાર થઈ છે જેનો ઉદ્દેશ 40 કરોડ યુવાનોને બજાર સંબંધિત કુશળતા, તાલીમ આપવાનો છે.
ઈન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ ઑફ ઈન્ડિયા 2021 દરમિયાન હાથ ધરવામાં આવેલા ‘75 ક્રિએટિવ માઇન્ડ ઑફ ટુમોરો’ પ્રોજેક્ટ વિશે બોલતા ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે તેમાંથી ઘણી પ્રતિભાઓ મીડિયા અને મનોરંજન ક્ષેત્રે સર્જનાત્મક રીતે યોગદાન આપી રહી છે અને કેટલાકે સફળ સ્ટાર્ટ-અપ્સ સ્થાપ્યા છે.
ભારતમાં વધતી જતી સ્ટાર્ટ-અપ ઇકો-સિસ્ટમ વિશે બોલતા,ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે, કોવિડ રોગચાળાના સમયગાળા દરમિયાન પણ ભારતે 50 જેટલા યુનિકોર્ન સ્ટાર્ટ-અપ્સ ઉમેર્યા છે, જે ભારતની ઉદ્યોગસાહસિક ભાવના વિશે મોટા પ્રમાણનો પુરાવો છે. મંત્રીએ કહ્યું કે તેઓ FTII અને SRFTI જેવી અગ્રણી ફિલ્મ સ્કૂલો દ્વારા ઉત્પાદિત ટેલેન્ટ પૂલમાંથી વધુને વધુ સ્ટાર્ટ-અપ્સ ઉભરતા જોવાની આશા રાખે છે.
ભારત વૈશ્વિક સામગ્રી હબ તરીકે
ભારતમાં કન્ટેન્ટ સર્જન ઉદ્યોગમાં ‘ડિજિટલ ઈન્ડિયા’ દ્વારા મોટા પાયે ઉત્થાન થયું હોવાનું જણાવતા ઠાકુરે જણાવ્યું હતું કે “ગુણવત્તાવાળી સામગ્રી, સરળ ઍક્સેસ અને આતુર પ્રેક્ષકો સાથે, ભારત તેની પોતાની સફળતાની વાર્તા કહેવા અને સામગ્રી બનાવવાનું હબ બનવા માટે તૈયાર છે” ઠાકુરે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે મુખ્ય પાત્રો પરના આપણા વર્તમાન ધ્યાનથી આગળ વધીને પડદા પાછળના ટેકનિકલ લોકોના પ્રયત્નોને પૂરતા પ્રમાણમાં ઓળખવા જોઈએ અને પુરસ્કાર મળવો જોઈએ.
ઓસ્કાર અને બાફ્ટા એવોર્ડ વિજેતા સાઉન્ડ ડિઝાઇનર રેસુલ પુકુટ્ટી નેશનલ કોન્ફરન્સમાં ગેસ્ટ ઓફ ઓનર હતા. તેમણે કહ્યું કે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓએ વિદ્યાર્થીઓને કૌશલ્યના સેટ વિકસાવવા ઉપરાંત બહારની દુનિયાનો સામનો કરવા માટે શાણપણ આપવાની પ્રાચીન ભારતીય પરંપરાને પુનર્જીવિત કરવી જોઈએ.
એનિમેશન, વીએફએક્સ, ગેમિંગ અને કોમિક્સમાં તકોના ઉભરતા ક્ષેત્રો, ઓટીટીમાં તકો, ટીવી અને ફિલ્મ પ્રોડક્શન, ઓગમેન્ટેડ રિયાલિટી/વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી ઇમર્સિવ મીડિયા સ્કિલ વગેરે નેશનલ કોન્ફરન્સના મુખ્ય વિષયો હતા. મીડિયા અને એન્ટરટેઈનમેન્ટ ઈન્ડસ્ટ્રીના મહારથીઓમાં સિમ્બાયોસિસ સ્કીલ્સ એન્ડ પ્રોફેશનલ યુનિવર્સિટીના ચાન્સેલર ડૉ. એસ.બી. મજમુદાર, પ્રો-ચાન્સેલર ડૉ. સ્વાતિ મજમુદાર, વાઇસ ચાન્સેલર ડૉ. ગૌરી શિઉરકર પણ આ પ્રસંગે હાજર હતા.