નવી દિલ્હીઃ કોલસા મંત્રાલયના નિર્દેશ મુજબ, કોલસા/લિગ્નાઈટ PSUs પીવાના અને સિંચાઈ જેવા સામુદાયિક ઉપયોગો માટે તેની અંદર આવતા વિસ્તારોમાં સપ્લાય કરીને ખાણના પાણીના સંરક્ષણ અને કાર્યક્ષમ ઉપયોગ માટે પગલાં લઈ રહ્યા છે. કાર્યરત ખાણોમાંથી છોડવામાં આવેલ ખાણનું પાણી તેમજ કોલસા/લિગ્નાઈટ PSUsની ત્યજી દેવાયેલી ખાણ ખાલી જગ્યાઓમાં ઉપલબ્ધ પાણીથી કોલસાના ખાણ વિસ્તારોની નજીકના લગભગ 900 ગામડાઓમાં રહેતા આશરે 18 લાખ લોકોને ફાયદો થઈ રહ્યો છે.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન, કોલસા/લિગ્નાઈટ PSUsએ સામુદાયિક ઉપયોગ માટે લગભગ 4000 LKL ખાણનું પાણી પૂરું પાડવાનું આયોજન કર્યું હતું જેમાંથી ડિસેમ્બર 2022 સુધી 2788 LKL સપ્લાય કરવામાં આવ્યું છે. આમાંથી 881LKL પીવા સહિત સ્થાનિક હેતુઓ માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. ખાણના પાણીના લાભાર્થીઓ મુખ્યત્વે આદિવાસી લોકો અને દૂરના વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો છે. આ પ્રયાસ સરકારના જળ સંરક્ષણ પ્રયાસના જલ શક્તિ અભિયાનને અનુરૂપ છે.
2022-23માં, કોલ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (CIL) એ તેના વાર્ષિક વાવેતરના 1510 હેક્ટરના લક્ષ્યાંકને પહેલાથી જ વટાવી દીધું છે અને તેનું ગ્રીન કવર 1600 હેક્ટર સુધી વિસ્તરણ કરીને નાણાકીય વર્ષ 23 ના ડિસેમ્બરના અંતે સમાપ્ત થઈ ગયું છે. CIL એ ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં ડિસેમ્બર, 2022 સુધી 31 લાખથી વધુ રોપાઓનું વાવેતર કર્યું છે.
છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં 4392 હેક્ટરમાં ખાણ લીઝ વિસ્તારની અંદર હરિયાળીની પહેલોએ 2.2 LT/વર્ષની કાર્બન સિંક સંભવિતતા ઊભી કરી છે. કોલસા/લિગ્નાઈટ PSUs એ ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં ડિસેમ્બર 2022 સુધી લગભગ 2230 હેક્ટર જમીન વાવેતર હેઠળ અને લગભગ 360 હેક્ટર ઘાસ હેઠળ આવરી લીધી છે. તેની વિવિધ ખાણોમાં સીડ બોલ પ્લાન્ટેશન, ડ્રોન દ્વારા સીડ કાસ્ટિંગ અને મિયાવાકી પ્લાન્ટેશન જેવી નવી તકનીકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
ખનન કરાયેલ વિસ્તારો, ઓવરબર્ડન ડમ્પ્સ અને અન્ય અવ્યવસ્થિત વિસ્તારો સક્રિય માઇનિંગ ઝોનમાંથી અલગ થતાંની સાથે જ ફરીથી દાવો કરવામાં આવે છે. આ વનીકરણ પ્રવૃતિઓ અને ગ્રીન બેલ્ટના વિકાસના કામો પણ કાર્બન સિંક બનાવી રહ્યા છે. ગાઢ વૃક્ષ કવરેજ વાયુ પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવામાં પણ મદદ કરે છે, ખાણકામની કામગીરી દરમિયાન ઉત્સર્જિત સસ્પેન્ડેડ ધૂળના કણોને અટકાવે છે.
