આજે ચૈત્રી નવરાત્રી:અહીં જાણો ઘટસ્થાપનનો સાચો સમય અને નિયમો

આજથી ચૈત્રી નવરાત્રીનો પ્રારંભ થવા જઈ રહ્યો છે. આ સાથે પિંગલ નામના સંવત્સર એટલે કે હિંદુ નવું વર્ષ પણ શરૂ થશે. આ વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રિમાં માતાનું વાહન હોડી રહેશે. નવરાત્રિ ઉત્સવ વર્ષમાં 4 વખત ઉજવવામાં આવે છે. અશ્વિન અને ચૈત્ર માસની નવરાત્રિ સૌથી વધુ લોકપ્રિય છે. ચૈત્ર નવરાત્રીથી જ નવા યુગની શરૂઆત થઈ. તેથી જ સંવત પણ ચૈત્ર નવરાત્રિથી શરૂ થાય છે.

ચૈત્ર નવરાત્રિમાં આ વખતે નવરાત્રિના આખા નવ દિવસ ઉજવાશે. નવરાત્રિ દરમિયાન 23 માર્ચ, 27 માર્ચ અને 30 માર્ચે 3 સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ યોજાશે. જ્યારે 27 માર્ચ અને 30 માર્ચે અમૃત સિદ્ધિ યોગ યોજાશે. 24, 26 અને 29 માર્ચે રવિ યોગ થશે. ગુરુ પુષ્ય યોગ નવરાત્રિના છેલ્લા દિવસે રામ નવમીના દિવસે પણ રહેશે. નવરાત્રિનો પ્રારંભ ઘટસ્થાપન સાથે થાય છે. તો આવો જાણીએ કે નવરાત્રિ પર ઘટસ્થાપનના નિયમો અને યોગ્ય સમય શું છે.

કળશ સ્થાપના મુહૂર્ત

આ વખતે નવરાત્રિની પ્રતિપદા 22 માર્ચે આવી છે. આ દિવસે કળશની સ્થાપના પણ કરવામાં આવશે. ઘટસ્થાપન માટેનો શ્રેષ્ઠ સમય સવારે 06.23 થી 07.32 સુધીનો રહેશે.

 કળશ સ્થાપના માટેના કેટલાક ખાસ નિયમો

કળશને ખોટી દિશામાં ન રાખો – કળશને ખોટી દિશામાં સ્થાપિત કરવાનું ટાળો. ઉત્તર-પૂર્વ એ દેવતાઓની દિશા છે. કળશની સ્થાપના આ દિશામાં જ કરવી જોઈએ. કળશનું મોઢું ખુલ્લું ન રાખવું- જો તમે શારદીય નવરાત્રિમાં કળશની સ્થાપના કરવા જઈ રહ્યા છો તો ધ્યાન રાખો કે કળશનું મુખ ખુલ્લું ન રહે. તેને માત્ર ઢાંકણથી ઢાંકીને રાખો. ઢાંકણને ચોખાથી ભરો અને તેની બરાબર મધ્યમાં નાળિયેર મૂકો.

કળશ સ્થાપિત કરતા પહેલા કરો આ કામ – કળશ સ્થાપિત કરતા પહેલા દેવી માતાની સામે અખંડ જ્યોત પ્રગટાવો. આ દિશા દક્ષિણ-પૂર્વ કોણમાં રાખો. કળશ સ્થાપિત કરતી વખતે સાધકે પોતાનું મુખ પૂર્વ કે ઉત્તર દિશામાં રાખવું જોઈએ. સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખો- ઘરના જે સ્થાન પર તમે કળશ અથવા દેવીનું પદ સ્થાપિત કરવા જઈ રહ્યા છો ત્યાં સ્વચ્છતાનું ખાસ ધ્યાન રાખો. ચંદન પર ઘટસ્થાપન કરવામાં આવે તો તે શુભ રહેશે.

આ સ્થાનો પર ન કરો ઘટસ્થાપનઃ- ઘટસ્થાપનનું સ્થાન બાથરૂમ કે રસોડા પાસે ન હોવું જોઈએ. જો પૂજાસ્થળ પર કોઈ કબાટ કે સમાન રાખવાની જગ્યા છે તો તેને પણ યોગ્ય રીતે સાફ કરો.

કળશ સ્થાપની વિધિ

કળશ સ્થાપનની વિધિ શરૂ કરતા પહેલા સૂર્યોદય પહેલા ઉઠો અને સ્નાન કર્યા પછી સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો. ત્યારપછી કોઈ સ્વચ્છ જગ્યાએ લાલ રંગનું કપડું ફેલાવીને માતા રાનીની મૂર્તિની સ્થાપના કરો. આ કપડા પર થોડા ચોખા મૂકો. માટીના વાસણમાં જવ વાવો. આ વાસણ પર પાણી ભરેલું કળશ સ્થાપિત કરો. કળશ પર સ્વસ્તિક બનાવો અને તેના પર કલાવા બાંધો. કળશમાં આખી સોપારી, સિક્કો અને અક્ષત મૂકીને અશોકના પાન રાખો. એક નાળિયેર લો અને તેના પર ચુન્રી લપેટી અને તેને કાલવથી બાંધી દો. આ નારિયેળને કળશ પર રાખીને દેવી દુર્ગાનું આહ્વાન કરો. આ પછી દીવો વગેરે પ્રગટાવીને કળશની પૂજા કરો. નવરાત્રિ દરમિયાન દેવીની પૂજા માટે સોના, ચાંદી, તાંબુ, પિત્તળ અથવા માટીના કળશની સ્થાપના કરવામાં આવે છે.