ચૂંટણી પરિણામના કેટલા દિવસ બાદ આવશે 2024-25નું પૂર્ણ બજેટ
નવી દિલ્હીઃ લોકસભાની ચૂંટણીની પ્રક્રિયા અંતિમ તબક્કામાં પ્રવેશી ચૂકી છે. શનિવારે છેલ્લા તબક્કાના મતદાન પછી, હવે 4 જૂને ચૂંટણી પરિણામો જાહેર કરવામાં આવશે. બીજી તરફ નાણા મંત્રાલયના સંપૂર્ણ બજેટની તૈયારીઓ જોર પકડી રહી છે. લોકસભાની ચૂંટણીને પગલે જે તે વર્ષે બે વાર બજેટ આવે છે. આ વખતે બજેટ ફેબ્રુઆરીમાં એકવાર આવ્યું છે. આઉટગોઇંગ સરકારના કાર્યકાળમાં ફેબ્રુઆરી પછી માત્ર થોડા મહિના જ બાકી હોવાથી વચગાળાનું બજેટ તે સમયે રજૂ કરવામાં આવે છે. ચૂંટણી પછી જ્યારે નવી સરકાર રચાય છે, ત્યારે સંબંધિત નાણાકીય વર્ષનું સંપૂર્ણ બજેટ રજૂ કરવામાં આવે છે.
નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે 1 ફેબ્રુઆરી 2024 ના રોજ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે વચગાળાનું બજેટ રજૂ કર્યું હતું. હવે સંપૂર્ણ બજેટ જુલાઈ મહિનામાં આવશે. નાણા મંત્રાલયના અધિકારીઓને ટાંકીને એક અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ વખતે સંપૂર્ણ બજેટ 15 જુલાઈ પહેલા આવી જશે. નાણા મંત્રાલય 5 જુલાઈથી 15 જુલાઈની વચ્ચે સંપૂર્ણ બજેટ રજૂ કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે, જેના માટે તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ છે.
જો મંત્રાલયના અધિકારીઓનું માનીએ તો જુલાઈમાં આવનાર સંપૂર્ણ બજેટમાં મોટા ફેરફારો થઈ શકે છે. ફેબ્રુઆરીમાં રજૂ કરાયેલા વચગાળાના બજેટમાં બહુ ઓછા ફેરફારો કરવામાં આવ્યા હતા. સરકારે પહેલેથી જ સ્પષ્ટ કરી દીધું હતું કે ચૂંટણીના વર્ષ પછી પણ વચગાળાના બજેટમાં કોઈ મોટા ફેરફારો કરવામાં આવશે નહીં. હવે સંપૂર્ણ બજેટ વિશે એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સરકાર તેમાં આગામી પાંચ વર્ષની યોજનાની રૂપરેખા બનાવી શકે છે. સંપૂર્ણ બજેટનું મુખ્ય ફોકસ દેશની આર્થિક પ્રગતિને કેવી રીતે આગળ લઈ જવી અને આગામી 5 વર્ષમાં આર્થિક પ્રગતિની ગતિ ઝડપી રાખવા માટે કયા સુધારા પર કામ કરવું જોઈએ તેના પર રહેશે.
સંપૂર્ણ બજેટમાં સરકાર ખર્ચ પર ભાર મૂકી શકે છે, કારણ કે સરકારે અપેક્ષા કરતાં વધુ સારી કમાણી કરી છે. વચગાળાના બજેટમાં સરકારે અનુમાન લગાવ્યું હતું કે તેને RBI સહિત વિવિધ નાણાકીય સંસ્થાઓ પાસેથી રૂ. 1 લાખ કરોડ મળી શકે છે. એકલા રિઝર્વ બેંકે સરકારી તિજોરીમાં 2.1 લાખ કરોડ રૂપિયા નાખ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં સરકાર માટે ખર્ચ વધારવાનો અવકાશ છે.
