માતૃત્વ સ્વાસ્થ્ય અને કુટુંબ નિયોજનમાં ભારતના નેતૃત્વનું UNFPએ સન્માન કર્યું
નવી દિલ્હીઃ યુનાઇટેડ નેશન્સ પોપ્યુલેશન ફંડ (UNFP)એ માતૃત્વ સ્વાસ્થ્ય અને કુટુંબ નિયોજનને આગળ વધારવામાં ભારતની અસાધારણ પ્રગતિને માન્યતા આપી છે. યુએનએફપીએનાં એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર ડૉ. નતાલિયા કનમએ કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય સચિવ શ્રીમતી પુણ્ય સલિલા શ્રીવાસ્તવનું તકતી અને પ્રમાણપત્ર પ્રસ્તુત કરીને સન્માન કર્યું હતું તથા મહિલાઓનાં સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી માટે ભારત સાથે ભાગીદારી કરવા માટે યુએનએફપીએની અડગ કટિબદ્ધતા પર ભાર મૂક્યો હતો.
આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય માતૃત્વના સ્વાસ્થ્ય પરિણામોને સુધારવા માટે ઘણા કાર્યક્રમો અમલમાં મૂકી રહ્યું છે, જેથી અટકાવી શકાય તેવા માતા મૃત્યુને શૂન્ય સુધી ઘટાડી શકાય. તેમાં સુરક્ષા માતૃત્વ ખાતરી યોજના (સુમન), પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા માતૃત્વ અભિયાન (PMSMA) અને મિડવાઇફરી સેવા પહેલ હેઠળ ખાતરીપૂર્વકની ગુણવત્તા અને આદરપૂર્ણ પ્રસૂતિ સંભાળનો સમાવેશ થાય છે.
કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મિશનનાં અધિક સચિવ અને મિશન નિયામક શ્રીમતી આરાધના પટનાયકની ઉપસ્થિતિમાં પ્રજોત્પતિ અને બાળ સ્વાસ્થ્ય (RCH)ના સંયુક્ત સચિવ શ્રીમતી મીરા શ્રીવાસ્તવ, યુએનએફપીએ માટે એશિયા પેસિફિક રિજનલ ડિરેક્ટર પિયો સ્મિથ અને યુએનએફપીએ ઇન્ડિયાના પ્રતિનિધિ સુશ્રી એન્ડ્રિયા એમ. વોજનાર, ડૉ. કેનેમે વર્ષ 2000થી 2020 વચ્ચે મેટરનલ મોર્ટાલિટી રેશિયો (MMR)માં પ્રભાવશાળી 70 ટકાનો ઘટાડો કરવા માટે ભારતનાં મહત્ત્વપૂર્ણ પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી હતી, જેણે વર્ષ 2030 અગાઉ 70 વર્ષથી ઓછી વયના એમએમઆરનાં સ્થાયી વિકાસ લક્ષ્યાંક (SDG)નાં લક્ષ્યાંકને હાંસલ કરવા દેશને સ્થાન આપ્યું હતું. આ નોંધપાત્ર પ્રગતિએ દેશભરની હજારો મહિલાઓ, ખાસ કરીને હાંસિયામાં ધકેલાઇ ગયેલા સમુદાયોની મહિલાઓના જીવન બચાવ્યા છે.
ભારતનો કુટુંબ નિયોજન કાર્યક્રમ નવી ઊંચાઈએ પહોંચ્યો છે અને ટોટલ ફર્ટિલિટી રેટ રિપ્લેસમેન્ટ લેવલ (TFR-2)થી નીચે આવી ગયો છે. વર્ષોથી, યુએનએફપીએએ ગર્ભનિરોધક પસંદગીઓની બાસ્કેટને વિસ્તૃત કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી છે, જેમાં તાજેતરમાં સબડર્મલ ઇમ્પ્લાન્ટ્સ અને ઇન્જેક્ટેબલ ડેપો મેડોક્સિપ્રોજેસ્ટેરોન એસિટેટ (DMPA)ના સમાવેશનો સમાવેશ થાય છે.
વૈશ્વિક પ્રજોત્પતિ સ્વાસ્થ્ય મંચોમાં મંત્રાલયનાં નેતૃત્વને માતૃત્વ, નવજાત શિશુ અને બાળકનાં સ્વાસ્થ્ય (PMNCH) માટે ભાગીદારી તથા કુટુંબ નિયોજન 2030 (FP2030) વૈશ્વિક ભાગીદારીમાં ભારતનાં મહત્ત્વપૂર્ણ હોદ્દાઓ પર હોવાનો સ્વીકાર કરવામાં આવ્યો હતો. બેઠક દરમિયાન ડૉ. કેનેમે મહિલાઓ, છોકરીઓ અને યુવાનોના સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારીને આગળ વધારવાના ભારતના પ્રયાસોને સમર્થન આપવા માટે યુએનએફપીએની દ્રઢ પ્રતિબદ્ધતાની પુષ્ટિ કરી હતી. UNFPએ ભારત સરકાર સાથેની ભાગીદારીના 50 વર્ષની ઉજવણી કરી રહ્યું છે, ત્યારે આ કાર્યક્રમ ભારતની દરેક મહિલા અને યુવાન વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારીને સુનિશ્ચિત કરવાના તેમના સહિયારા મિશનમાં એક મહત્વપૂર્ણ ક્ષણ છે, કારણ કે રાષ્ટ્ર ‘વિકસિત ભારત’ના વિઝન તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.
