નવી દિલ્હીઃ મંત્રીમંડળના સચિવ ડૉ. ટી. વી. સોમનાથને બંગાળની ખાડીમાં આવનારા ચક્રવાત માટે તૈયારીની સમીક્ષા કરવા માટે રાષ્ટ્રીય કટોકટી વ્યવસ્થાપન સમિતિ (એનસીએમસી)ની બેઠકની અધ્યક્ષતા કરી હતી. ભારતીય હવામાન વિભાગ (આઇએમડી)ના ડાયરેક્ટર જનરલે સમિતિને પૂર્વ મધ્ય બંગાળની ખાડીમાં સારી રીતે ચિહ્નિત નીચા દબાણવાળા વિસ્તારની વર્તમાન સ્થિતિ વિશે માહિતી આપી હતી. તે પશ્ચિમ-ઉત્તરપશ્ચિમ તરફ આગળ વધે અને 22 ઓક્ટોબરની સવાર સુધીમાં ડિપ્રેશનમાં પરિવર્તિત થાય અને 23 ઓક્ટોબર, 2024 સુધીમાં પૂર્વ મધ્ય બંગાળની ખાડીમાં ચક્રવાતી તોફાનમાં પરિવર્તિત થાય તેવી સંભાવના છે. ત્યારબાદ તે ઉત્તર-પશ્ચિમ તરફ આગળ વધે અને 24 ઓક્ટોબરની સવાર સુધીમાં ઓડિશા-પશ્ચિમ બંગાળના દરિયાકાંઠે ઉત્તર-પશ્ચિમ બંગાળની ખાડીમાં પહોંચી જાય તેવી સંભાવના છે. ઉત્તર-પશ્ચિમ તરફ આગળ વધવાનું ચાલુ રાખતા, તે 24મીની રાત દરમિયાન પુરી અને સાગર ટાપુ વચ્ચે ઉત્તર ઓડિશા અને પશ્ચિમ બંગાળના દરિયાકાંઠેથી પસાર થવાની સંભાવના છે અને 25 ઓક્ટોબર, 2024ની વહેલી સવારે 100-110 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાશે અને 120 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાશે.
ઓડિશા અને પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય સચિવોએ સમિતિને ચક્રવાતી તોફાનના અપેક્ષિત માર્ગમાં વસ્તીની સુરક્ષા માટે લેવામાં આવી રહેલા પ્રારંભિક પગલાં અને સ્થાનિક વહીવટીતંત્ર દ્વારા લેવામાં આવી રહેલા પગલાઓની જાણકારી આપી હતી. માછીમારોને દરિયો ન ખેડવાનું કહેવામાં આવ્યું છે અને દરિયામાં રહેલા લોકોને સલામત બર્થ પર બોલાવવામાં આવ્યા છે. કંટ્રોલ રૂમ પણ સક્રિય થઈ ગયા છે અને પરિસ્થિતિ પર નજર રાખી રહ્યા છે. પુરતા આશ્રય સ્થાનો, વીજ પુરવઠો, દવા અને ઇમરજન્સી સેવાઓને સજ્જ રાખવામાં આવી છે. સંવેદનશીલ વિસ્તારોમાં રહેતા લોકોને સ્થળાંતર માટે ઓળખી કાઢવામાં આવ્યા છે.
નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ (એનડીઆરએફ)એ પશ્ચિમ બંગાળમાં 14 અને ઓડિશામાં 11 ટીમોને તૈનાત કરવા માટે સ્ટેન્ડબાય પર રાખી છે. જહાજો અને વિમાનોની સાથે આર્મી, નેવી અને કોસ્ટગાર્ડની બચાવ અને રાહત ટીમોને સજ્જ રાખવામાં આવી છે. પારાદીપ અને હલ્દિયાના બંદરો પર નિયમિત ચેતવણીઓ અને સલાહ મોકલવામાં આવી રહી છે. તાત્કાલિક પુન:સ્થાપન માટે મેસર્સ પાવર અને ડી/ઓ ટેલિકમ્યુનિકેશન દ્વારા ઇમરજન્સી ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી છે અને પરિસ્થિતિ પર નજર રાખવામાં આવી રહી છે.
કેન્દ્રીય એજન્સીઓ તથા ઓડિશા તથા પશ્ચિમ બંગાળની સરકારોની સજ્જતાનાં પગલાંની સમીક્ષા કરતાં કેબિનેટ સચિવે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રીય એજન્સીઓ દ્વારા તમામ જરૂરી નિવારણાત્મક અને સાવચેતીનાં પગલાં લેવામાં આવી શકે છે. ઉદ્દેશ્ય એ હોવો જોઈએ કે, જાનહાનિને શૂન્ય પર રાખવી અને સંપત્તિ અને માળખાગત સુવિધાઓને ઓછામાં ઓછું નુકસાન થાય. નુકસાનના કિસ્સામાં, આવશ્યક સેવાઓને ઓછામાં ઓછા સમયમાં પુન:સ્થાપિત કરવી જોઈએ.
કેબિનેટ સચિવે કહ્યું કે એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે દરિયામાં માછીમારોને પાછા બોલાવવામાં આવે અને સંવેદનશીલ વિસ્તારોમાંથી લોકોને સમયસર સારી રીતે બહાર કાઢવામાં આવે. તેમણે ઓડિશા અને પશ્ચિમ બંગાળ સરકારને ખાતરી આપી હતી કે, તમામ કેન્દ્રીય એજન્સીઓ સંપૂર્ણ એલર્ટ પર છે અને તેઓ સહાય માટે ઉપલબ્ધ રહેશે. તેમણે આંધ્રપ્રદેશ, છત્તીસગઢ અને ઝારખંડ રાજ્યોને પણ ભારે વરસાદને કારણે કોઈપણ પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા તૈયાર રહેવાની સલાહ આપી હતી. કેબિનેટ સચિવે એ પણ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સંભવિત અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં ડેમ સાઇટ્સમાંથી પાણી છોડવાનું કેલિબ્રેટ કરવું જોઈએ જેથી કોઈ પૂર ન આવે.
આ બેઠકમાં ઓડિશા અને પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય સચિવો, કેન્દ્રીય ગૃહ સચિવ, પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ મંત્રાલયોના સચિવો, મત્સ્યપાલન, ઊર્જા, બંદરો, શિપિંગ અને જળમાર્ગ વિભાગના સચિવો, આંધ્રપ્રદેશના અધિક મુખ્ય સચિવ, ટેલિકમ્યુનિકેશન વિભાગના સભ્ય (ટેકનિકલ) ઉપરાંત સંકલિત સંરક્ષણ સ્ટાફના વડાથી માંડીને ચેરમેન ચીફ ઓફ સ્ટાફ કમિટી (સીઆઈએસસી), સભ્ય સચિવ રાષ્ટ્રીય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળ, ડાયરેક્ટર જનરલ ઇન્ડિયા હવામાન વિભાગ, ડાયરેક્ટર જનરલ નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ, ડાયરેક્ટર જનરલ ઇન્ડિયન કોસ્ટ ગાર્ડ અને ગૃહ મંત્રાલયના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.