સૂર્યગ્રહણ પછી કળશ સ્થાપના માટેનો શુભ સમય અને શુદ્ધિકરણ પદ્ધતિ
વર્ષ 2024માં નવરાત્રીનું મહત્વ પહેલાથી જ ખાસ છે, પરંતુ આ વખતે તેની શરૂઆતના એક દિવસ પહેલા એટલે કે 2 ઓક્ટોબરે વર્ષનું બીજું અને છેલ્લું સૂર્યગ્રહણ થઈ રહ્યું છે. આ ગ્રહણ ખગોળીય દૃષ્ટિકોણથી પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તે એક વલયાકાર સૂર્યગ્રહણ હશે. આ પ્રકારના ગ્રહણમાં ‘રિંગ ઓફ ફાયર’નો અદ્ભુત નજારો જોવા મળે છે. આ અદ્ભુત દ્રશ્ય વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં જોઈ શકાય છે. આવી સ્થિતિમાં ગ્રહણના સમય અને અસર વિશે જાણવું જરૂરી છે, જેથી નવરાત્રિની શરૂઆત માટે યોગ્ય સમયને ધ્યાનમાં રાખી શકાય.
• 2024 માં બીજું અને છેલ્લું સૂર્યગ્રહણ
આ વર્ષનું બીજું અને છેલ્લું સૂર્યગ્રહણ 2 ઓક્ટોબરે થશે. આ એક વલયાકાર સૂર્યગ્રહણ હશે, જેને અંગ્રેજીમાં ‘એન્યુલર સોલર એક્લિપ્સ’ કહે છે. આ પ્રકારના ગ્રહણમાં, ચંદ્ર સૂર્યની વચ્ચેથી પસાર થાય છે, પરંતુ સૂર્યને સંપૂર્ણપણે ઢાંકતો નથી. આ કારણે સૂર્યની આસપાસ અગ્નિ જેવી વલય જોવા મળે છે, જેને ‘રિંગ ઓફ ફાયર’ કહેવામાં આવે છે. ખગોળીય ઘટનાઓમાં આ નજારો એક અનોખો નજારો છે અને સમગ્ર વિશ્વમાં ખગોળપ્રેમીઓ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે.
• સૂર્ય ગ્રહણનો સમય
ભારતીય સમય અનુસાર આ ગ્રહણ 2 ઓક્ટોબરે રાત્રે 9:12 કલાકે શરૂ થશે. તેનો મધ્યકાળ બપોરે 12:15 કલાકે રહેશે અને આ ગ્રહણ 3જી ઓક્ટોબરે બપોરે 3:17 કલાકે સમાપ્ત થશે. જો કે, આ ગ્રહણ ભારતમાં દેખાશે નહીં કારણ કે તે રાત્રિના સમયે થઈ રહ્યું છે, પરંતુ તેનું ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક મહત્વ હજુ પણ રહેશે.
• સૂર્યગ્રહણ અને નવરાત્રીની તૈયારીઓ
ગ્રહણ દરમિયાન કોઈ શુભ કાર્ય અથવા ધાર્મિક વિધિ કરવામાં આવતી નથી. ગ્રહણના સમયે મંદિરોના દરવાજા પણ બંધ હોય છે અને આ સમયે કોઈપણ પ્રકારની પૂજા કે હવન ટાળવામાં આવે છે. ગ્રહણ સમાપ્ત થયા પછી જ શુદ્ધિકરણની પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે, જેમાં સ્નાન કરીને ઘર અને પૂજા સ્થાનને શુદ્ધ કરવામાં આવે છે. આ પછી જ દેવી દુર્ગાની પૂજા અને નવરાત્રિની તૈયારીઓને આગળ વધારી શકાશે.
• નવરાત્રિના પહેલા દિવસે કલશની સ્થાપના કરવાનો શુભ સમય
ગ્રહણ સમાપ્ત થયા બાદ 3જી ઓક્ટોબરથી નવરાત્રિ શરૂ થશે. પ્રથમ દિવસે કલશ સ્થાપના માટેનો શુભ સમય સવારે 6:15 થી 7:22 સુધીનો રહેશે. આ ઉપરાંત સવારે 11:46 થી 12:33 સુધીના અભિજીત મુહૂર્તમાં પણ કલશની સ્થાપના કરી શકાય છે. કલશ સ્થાન એ દેવી દુર્ગાના સ્વાગતનું પ્રતીક છે અને નવરાત્રિની પૂજાનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે.
