ભોપાલઃ મધ્યપ્રદેશમાં આવતા વર્ષના અંત સુધીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે, પરંતુ તે પહેલા રાજ્યમાં રાજકીય હલચલ તેજ થઈ ગઈ છે. રાજકીય વર્તુળોમાં એવી પણ ચર્ચા છે કે શું ભાજપ ગુજરાત ફોર્મ્યુલાનો ઉપયોગ કરીને રાજ્યમાં પોતાની જીત સુનિશ્ચિત કરશે.
આ ફોર્મ્યુલા દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલ ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીના પરિણામોએ ભારતીય જનતા પાર્ટીના કેન્દ્રીય નેતૃત્વને ભલે રોમાંચિત કર્યા હોય, પરંતુ મધ્યપ્રદેશમાં પાર્ટીના ધારાસભ્યો અને નેતાઓનો મોટો વર્ગ પડોશી રાજ્યની રાજકીય વ્યૂહરચનાથી આતંકિત થઈ ગયો છે, કારણ કે ચૂંટણી ગુજરાતમાં એક વર્ષ કરતાં વધુ સમય બાકી છે, અગાઉ મુખ્યમંત્રી વિજય રૂપાણી સહિત સમગ્ર મંત્રીમંડળમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો હતો અને ઘણા વર્તમાન ધારાસભ્યોને પણ ટિકિટ નકારી કાઢવામાં આવી હતી.
રાજ્યમાં ભાજપ સરકાર 2003 થી સત્તામાં છે (ડિસેમ્બર 1998 થી માર્ચ 2020 સિવાય) અને શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ 2005 થી રાજ્યના મુખ્યમંત્રી છે. લાંબા શાસનને કારણે સરકાર સામે એન્ટી ઇન્કમ્બન્સી ફેક્ટર પણ વર્ચસ્વ ધરાવે છે. તાજેતરની નગરપાલિકાની ચૂંટણીઓ પર નજર કરીએ તો આ વાત સાચી સાબિત થાય છે. અડધો ડઝન મંત્રીઓનો પ્રભાવ ધરાવતા જિલ્લાઓમાં શહેરી સંસ્થાઓની ચૂંટણીમાં ભાજપનું પ્રદર્શન નબળું રહ્યું છે.
સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીમાં ભાજપે 814માંથી 417 બેઠકો જીતી છે. પાર્ટીના આંતરિક સર્વે રિપોર્ટમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ઘણા મંત્રીઓ અને ધારાસભ્યોના વિસ્તારોમાં પાર્ટીની સ્થિતિ સારી નથી. આવી સ્થિતિમાં આ લોકોની ઉમેદવારી પર તલવાર લટકાવા લાગી છે.
છેલ્લા 15 વર્ષના ચૂંટણીના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો ખબર પડે છે કે, 2003 થી 2018 સુધીની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે કુલ 37 ટકા સીટો ગુમાવી છે. જોકે, પાર્ટીને વોટ શેરમાં માત્ર 1.5 ટકાનું નુકસાન થયું છે.
2003ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 230 સભ્યોની મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભામાં ભાજપને 173 બેઠકો (42.50% મત શેર) મળી, જે 2008માં ઘટીને 143 બેઠકો (37.64% મત શેર) પર આવી ગઈ. જોકે, 2013ની ચૂંટણીમાં જ્યારે શિવરાજ સરકારે આઠ વર્ષ પૂરા કર્યા ત્યારે ભાજપે કુલ 165 બેઠકો જીતી હતી. આ વર્ષે ભાજપને રેકોર્ડ 44.88 ટકા વોટ શેર મળ્યો હતો પરંતુ 2018માં પાંચ વર્ષ પછી ભાજપ માત્ર 109 સીટો (41.02 ટકા વોટ શેર) જીતી શકી અને સત્તા ગુમાવી દીધી.