નવી દિલ્હીઃ માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલય, (MoRTH) તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના પોલીસ વિભાગ પાસેથી માર્ગ અકસ્માતનો ડેટા એકત્રિત અને સંકલિત કરે છે. તદનુસાર, મંત્રાલય દેશમાં માર્ગ અકસ્માતોના વિવિધ પાસાઓ પર ડેટા/માહિતી પ્રદાન કરતું વાર્ષિક પ્રકાશન “ભારતમાં માર્ગ અકસ્માત” બહાર પાડે છે. અત્યાર સુધી મંત્રાલયે વર્ષ 2021 સુધીની માહિતી એકત્ર અને સંકલિત કરી છે. તેમ કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રી નીતિન ગડકરીએ રાજ્યસભામાં એક લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું હતું.
MoRTH મુખ્યત્વે રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો (NHs) ના બાંધકામ અને જાળવણી માટે જવાબદાર છે. NH સ્ટ્રેચને ખાડામુક્ત બનાવવા માટે, મંત્રાલયની રોડ માલિકીની એજન્સીઓ દ્વારા કન્સેશનર, કોન્ટ્રાક્ટર વગેરે દ્વારા નિયમિત જાળવણીની પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવામાં આવે છે. સંબંધિત પ્રોજેક્ટ અધિકારીઓ તેમના સંબંધિત અધિકારક્ષેત્ર હેઠળના પ્રોજેક્ટ હાઇવેનું નિરીક્ષણ કરે છે અને સાઇટની જરૂરિયાતો અનુસાર ઉપચારાત્મક પગલાં યોગ્ય ટૂંકા ગાળાના અને લાંબા ગાળાના નિવારક પગલાં લે છે.
રસ્તાઓની સારી ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત કરવા માટે, NH સ્ટ્રેચ પર, સમારકામ અને જાળવણી કોન્ટ્રાક્ટરો/કન્સેશનર સાથેના કરાર અનુસાર કરવામાં આવે છે. વધુમાં, NHs ના બાંધકામની ગુણવત્તાની દેખરેખ અને તપાસ કરવા માટે સરકાર દ્વારા વિવિધ પગલાં લેવામાં આવે છે. મંત્રાલય અને ભારતીય માર્ગ કોંગ્રેસ (IRC) દ્વારા જારી કરાયેલા વિવિધ કોડ અને માર્ગદર્શિકામાં ઉલ્લેખિત ગુણવત્તાના ધોરણો અનુસાર તમામ NHનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. કોન્ટ્રેક્ટ/કન્સેશન એગ્રીમેન્ટમાં ઉલ્લેખિત ગુણવત્તાની ખાતરી અને નિયંત્રણના અમલીકરણની રોજબરોજની દેખરેખ દ્વારા ઓથોરિટીના ઇજનેર/સ્વતંત્ર ઇજનેરો દ્વારા તેની ખાતરી કરવામાં આવે છે. જો દેખરેખ દરમિયાન, કોઈપણ પેટા-સ્ટાન્ડર્ડ કામ જોવા મળે છે, તો તેને સુધારી અને નિયત સ્પષ્ટીકરણો અનુસાર ફરીથી નાખવામાં આવે છે.
NHs પર નિર્માણ કાર્યની ગુણવત્તા અંગેની ફરિયાદોને પણ નિયમિત ધોરણે સંબોધવામાં આવે છે અને તેના માટે સુધારાત્મક પગલાં લેવામાં આવે છે. મંત્રાલયની તમામ રોડ સંબંધિત એજન્સીઓના અધિકારીઓ નિયમિત નિરીક્ષણ કરે છે અને ઠેકેદારોને હલકી ગુણવત્તાવાળા કામોને દૂર કરવા માટે જરૂરી સુધારાત્મક પગલાં લેવા માટે નિર્દેશિત કરવામાં આવે છે. જો કોઈ ખામી હોય તો, કરારની જોગવાઈઓ અનુસાર ડિફોલ્ટ કરતી એજન્સીઓ સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે.