નવી દિલ્હીઃ કોલસા મંત્રાલયે ઝારખંડમાં ભૂગર્ભ કોલ ગેસિફિકેશન માટે ભારતનો પ્રથમ પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે. આ પહેલનો હેતુ કોલ ગેસિફિકેશનના ઉપયોગ દ્વારા ઔદ્યોગિક ઉપયોગ માટે મિથેન, હાઇડ્રોજન, કાર્બન મોનોક્સાઇડ અને કાર્બન ડાયોક્સાઇડ જેવા મૂલ્યવાન વાયુઓમાં રૂપાંતરિત કરવાનો છે.
આ પાયલોટ પ્રોજેક્ટ કોલ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (CIL) અને તેની પેટાકંપનીઓ માટે નોંધપાત્ર સિદ્ધિ છે. અમે તમને જણાવી દઈએ કે, કોલસા સંસાધનના ઉપયોગમાં નવા માપદંડો સ્થાપિત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે અંડરગ્રાઉન્ડ કોલ ગેસિફિકેશન પ્રોજેક્ટ આગળ વધે છે, તે ભારતની ઉર્જા આત્મનિર્ભરતામાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપશે.
કોલસા મંત્રાલયે આજે (24 જૂન) એક નિવેદન જાહેર કરીને આ માહિતી આપી હતી. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, કોલસા મંત્રાલયના વ્યૂહાત્મક નિર્દેશો હેઠળ, ઇસ્ટર્ન કોલફિલ્ડ્સ લિમિટેડ (ECL) એ ઝારખંડના જામતારા જિલ્લાના કાસ્તા કોલ બ્લોકમાં ભૂગર્ભ કોલ ગેસિફિકેશન (UCG) માટે એક નવીન પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે.
ડિસેમ્બર 2015માં, કોલસા મંત્રાલયે કોલસા અને લિગ્નાઈટ બેરિંગ વિસ્તારોમાં UCG માટે એક વ્યાપક નીતિ માળખાને મંજૂરી આપી હતી. આ નીતિને અનુરૂપ, કોલ ઈન્ડિયાએ ભારતીય જમીન ખાણકામની પરિસ્થિતિઓને અનુરૂપ UCG ટેક્નોલોજીનો અમલ કરવા કાસ્ટા કોલ બ્લોકની પસંદગી કરી.
ECL દ્વારા સંચાલિત CMPDI રાંચી અને કેનેડાની Ergo Exergy Technologies Inc. (EETI) ના સહયોગથી, આ પ્રોજેક્ટ 2 વર્ષ માટે સંચાલિત થશે અને તેમાં બે તબક્કાઓનો સમાવેશ થાય છે. 22 જૂન, 2024થી શરૂ થતા પ્રથમ તબક્કામાં બોરહોલ ડ્રિલિંગ અને કોર ટેસ્ટિંગ દ્વારા ટેકનિકલ ફિઝિબિલિટી રિપોર્ટ તૈયાર કરવાનો સમાવેશ થાય છે. બીજા તબક્કામાં કોલ ગેસિફિકેશન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે.
વાસ્તવમાં કોલસા મંત્રાલયનું આ એક ક્રાંતિકારી પગલું છે. તેના દ્વારા ખાણમાં જ કોલસામાંથી ઘણા મહત્વપૂર્ણ ગેસનું નિર્માણ કરવામાં આવશે. મિથેન, હાઇડ્રોજન, કાર્બન મોનોક્સાઇડ અને કાર્બન ડાયોક્સાઇડ જેવા ગેસનો ઉપયોગ કૃત્રિમ કુદરતી ગેસ, ઇંધણ, ખાતરો, વિસ્ફોટકો અને અન્ય ઔદ્યોગિક હેતુઓ માટે રાસાયણિક ફીડસ્ટોક્સ બનાવવા માટે કરવામાં આવશે. આ પાયલોટ પ્રોજેક્ટ ભારતની ઉર્જા આત્મનિર્ભરતામાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપશે તેવી અપેક્ષા છે.
(Photo-File)