જે શક્તિ વગર મનુષ્ય શું કોઈ પણ દેવતાનું કઈ અસ્તિત્વ નથી, તે શક્તિની આરાધનાનો મહાપર્વ ચૈત્રી નવરાત્રી આ વર્ષે 22 માર્ચ 2023, બુધવારથી શરૂ થઈને 30 માર્ચ 2023, ગુરુવાર સુધી ઉજવવામાં આવશે.પંચાંગ અનુસાર ચૈત્ર મહિનાની શુક્લપક્ષની પ્રતિપદાથી શરૂ થતી નવરાત્રીના પ્રથમ દિવસને હિંદુ નવા વર્ષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.એવું માનવામાં આવે છે કે 09 દિવસ સુધી દેવી દુર્ગાના 09 સ્વરૂપોની પૂજા કરીને નવા વર્ષની શરૂઆત કરવાથી આખું વર્ષ સુખ અને સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.તો આવો જાણીએ ચૈત્ર નવરાત્રીના શુભ મુહૂર્ત, પૂજા પદ્ધતિ અને નિયમો વગેરે વિશે.
ચૈત્ર નવરાત્રિની પૂજા માટેનો શુભ સમય
હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, આ વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રીનો મહાપર્વ 22 માર્ચ, 2023 બુધવારથી શરૂ થશે. પંચાંગ અનુસાર, ચૈત્ર મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિ 21 માર્ચ, 2023 ના રોજ રાત્રે 10:52 થી શરૂ થઈને 22 માર્ચ, 2023 સુધી રાત્રે 08:20 સુધી રહેશે.નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે કલશની સ્થાપના કરવાનો શ્રેષ્ઠ સમય 22 માર્ચ, 2023 ના રોજ સવારે 06:23 થી 07:32 સુધીનો રહેશે.આ દિવસે કોઈ પણ શુભ અને પૂજા કાર્ય માટે નિષેધ ગણાતો રાહુકાલ બપોરે 12:28 થી 01:59 સુધી રહેશે.આવી સ્થિતિમાં આ સમય દરમિયાન દેવીની પૂજા કરવાનું ટાળો.
ચૈત્ર નવરાત્રિમાં ઉપવાસની શરૂઆત કેવી રીતે કરવી
ચૈત્ર માસના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદાના પ્રથમ દિવસે મા શૈલપુત્રીની પૂજા કરવાની વિધિ છે. આ દિવસથી દેવીની પૂજા માટે 9 દિવસીય વ્રત શરૂ થાય છે અને આ દિવસે શુભ મુહૂર્તમાં કલશની સ્થાપના કરવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે સૂર્યોદય પહેલા ઉઠીને સ્નાન અને ધ્યાન કરો, માતાના વ્રતનું વ્રત કરો અને ત્યારપછી ઈશાન ખૂણામાં એક ચોકડી પર લાલ કપડું પાથરી માતાનો ફોટો અથવા માતાની પ્રતિમા અને વિધિવિધાન સાથે પૂજા કરો.
ચૈત્ર નવરાત્રીમાં કલશની સ્થાપના કેવી રીતે કરવી
09 દિવસ સુધી શક્તિની ઉપાસના કરવા માટે ઘરના ઉત્તર-પૂર્વ ખૂણામાં કલશ સ્થાપિત કરવું જોઈએ. આ માટે નદી અથવા તળાવની પવિત્ર માટી લો અને ગંગાજળની મદદથી માટીના વાસણમાં જવ વાવો. આ પછી તે પાત્રમાં થોડું અક્ષત મૂકો અને તેના પર કલશ મૂકો અને તેમાં એક સિક્કો, સોપારી અને ગંગાજળ મૂકો. આ પછી નાળિયેર અશોક અથવા કેરીના પાનને લાલ ચુનરીમાં લપેટીને કલશની ઉપર દબાવીને રાખો.આ પછી, દેવી દુર્ગાની પૂજા માટે 09 દિવસ સુધી અખંડ દીવો પ્રગટાવો અને વિધિ-વિધાન સાથે મા શૈલપુત્રીની પૂજા કરો અને તેમના મંત્રનો જાપ કરો.