દિલ્હી – છઠ પૂજામાં સનાતન ધર્મમાં છઠ પૂજાનું ઘણું મહત્વ છે. આ તહેવાર પર ઉપવાસીઓ ભગવાન સૂર્ય અને છઠ માતાની પ્રાર્થના કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ માંગે છે. લોકો સૂર્ય પ્રત્યે તેમનો આદર અને કૃતજ્ઞતા પણ વ્યક્ત કરે છે કારણ કે તે તમામ જીવોને પ્રકાશ, સકારાત્મકતા અને જીવન પ્રદાન કરે છે.
કયા રાજ્યો માં મનાવાઈ છે આ તહેવાર
છઠ પૂજા બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ, ઝારખંડ, મધ્ય પ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ શુભ દિવસે, ભક્તો ભગવાન સૂર્ય અને છઠ માતાની ખૂબ ભક્તિ સાથે પૂજા કરે છે. આ વ્રત સંપૂર્ણપણે છઠ્ઠી મૈયાની પૂજાને સમર્પિત છે.
ક્યારે માનવાઈ છે આ તહેવાર
કારતક મહિનાના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી તિથિથી શરૂ થતો અને ચાર દિવસ સુધી ચાલતો મહાન તહેવાર છઠ 17 નવેમ્બરથી શરૂ થશે. મહાન તહેવાર છઠમાં, ભગવાન સૂર્ય અને છઠ માતાના સ્વરૂપમાં પ્રકૃતિની પૂજા કરવામાં આવે છે. જે લોકો આ વ્રત રાખે છે તેઓ 36 કલાક સુધી નિર્જલ ઉપવાસ કરે છે અને ભગવાન સૂર્યને અર્ઘ્ય આપે છે. બાળકો અને પરિવારના સુખ, સમૃદ્ધિ અને સ્વાસ્થ્યની કામના માટે આ વ્રતનું પાલન કરતી વખતે નિયમોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.
છઠનો પ્રસાદ તૈયાર કરવા માટે પવિત્ર ચૂલાનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ માટે માટીના ચૂલા ખાસ તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. જો ગેસના ચૂલા પર પ્રસાદ બનાવવામાં આવે છે તો પૂજા માટે ખાસ સ્ટવનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
કુદરતી વસ્તુઓનો ઉપયોગ પ્રસાદ રાખવા માટે કુદરતી અને પવિત્ર ધાતુઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને છઠમાં પૂજા સામગ્રી, સૂપ અને વાંસમાંથી બનેલી ટોપલીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ સાથે પિત્તળના વાસણોનો ઉપયોગ ખાસ કરીને પ્રસાદ બનાવવા માટે કરવામાં આવે છે.
પ્રસાદ શુદ્ધ ઘીમાં બનાવવામાં આવે છે. પ્રસાદ બનાવતી વખતે શુદ્ધતાનું ધ્યાન રાખવું છઠનો પ્રસાદ બનાવતી વખતે શુદ્ધતાનું ખાસ ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. સ્નાન કર્યા પછી જ પ્રસાદ તૈયાર કરવાનું કામ થાય છે.સનાતન ધર્મમાં છઠ પૂજાનું ખૂબ જ ધાર્મિક મહત્વ છે. આ તહેવાર પર ઉપવાસીઓ ભગવાન સૂર્ય અને છઠ માતાની પ્રાર્થના કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ માંગે છે. લોકો સૂર્ય પ્રત્યે તેમનો આદર અને કૃતજ્ઞતા પણ વ્યક્ત કરે છે, કારણ કે તે તમામ જીવોને પ્રકાશ, સકારાત્મકતા અને જીવન પ્રદાન કરે છે.છઠ પૂજાને સૂર્ય ષષ્ઠી, દલા છઠ, પ્રતિહાર અને છઠ્ઠી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ ઉપવાસ મુખ્યત્વે મહિલાઓ પરિવાર અને બાળકોની સુખાકારી માટે રાખે છે અને તેઓ સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્ત દરમિયાન સૂર્ય અને છઠ્ઠી મૈયાની પ્રાર્થના કરે છે.
