ખાદ્યતેલના ભાવમાં ઘટાડાનો લાભ ગ્રાહકોને જલ્દી મળવો જોઈએઃ ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ વિભાગ
નવી દિલ્હીઃ DFPD સચિવ સંજીવ ચોપરાએ અગ્રણી ઉદ્યોગ પ્રતિનિધિઓ સાથેની બેઠક દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે ખાદ્યતેલના ભાવમાં ઘટાડાના લાભ ગ્રાહકોને વહેલામાં વહેલી તકે પહોંચાડવો જોઈએ. આયાતી ખાદ્યતેલોના આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં ઘટાડાનું વલણ છે, જે ભારતમાં ખાદ્ય તેલ ક્ષેત્ર માટે સકારાત્મક દૃષ્ટિકોણ પ્રદાન કરે છે. સોલવન્ટ એક્સટ્રેક્શન એસોસિયેશન ઓફ ઈન્ડિયા (SEAI) અને ઈન્ડિયન વેજીટેબલ ઓઈલ પ્રોડ્યુસર્સ એસોસિએશન (IVPA) ના પ્રતિનિધિઓ વૈશ્વિક ભાવમાં ઘટાડા વચ્ચે ખાદ્ય તેલના છૂટક ભાવમાં વધુ ઘટાડા અંગે ચર્ચા કરવા માટે હાજર હતા.
ઉદ્યોગે ધ્યાન દોર્યું હતું કે છેલ્લા બે મહિનામાં વિવિધ ખાદ્યતેલોના વૈશ્વિક ભાવમાં ટન દીઠ 200-250 ડોલરનો ઘટાડો થયો છે, પરંતુ છૂટક બજારોમાં પ્રતિબિંબિત થવામાં સમય લાગશે અને છૂટક ભાવ ટૂંક સમયમાં નીચે આવવાની ધારણા છે. મુખ્ય ખાદ્યતેલ એસોસિએશનોને સલાહ આપવામાં આવી હતી કે તેઓ આ મામલો તેમના સભ્યો સાથે તાત્કાલિક ઉઠાવે અને ખાદ્ય તેલના આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં થયેલા ઘટાડાને અનુરૂપ દરેક તેલની MRP તાત્કાલિક અસરથી ઘટાડવામાં આવે તેની ખાતરી કરે. ઉત્પાદકો અને રિફાઈનર્સ દ્વારા પ્રાઈસ ટુ ડિસ્ટ્રીબ્યુટર (પીટીડી) પણ તાત્કાલિક અસરથી ઘટાડવાની જરૂર છે, જેથી ભાવમાં ઘટાડો કોઈપણ રીતે બેઅસર ન થાય.
એવું પણ જણાવવામાં આવ્યું હતું કે જ્યારે પણ ઉત્પાદકો/રિફાઈનર્સ દ્વારા વિતરકો દ્વારા પ્રાપ્ત કિંમતમાં ઘટાડો થાય છે, ત્યારે તેનો લાભ ઉદ્યોગ દ્વારા ગ્રાહકો સુધી પહોંચાડવો જોઈએ અને આ વિભાગને નિયમિતપણે જાણ કરવી જોઈએ. જે કંપનીઓએ તેમની કિંમતોમાં ઘટાડો કર્યો નથી અને તેમની MRP અન્ય બ્રાન્ડ્સ કરતા વધારે છે તેમને પણ ભાવ ઘટાડવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી. આ બેઠકમાં ભાવ ડેટા સંગ્રહ અને ખાદ્ય તેલના પેકેજિંગ જેવા અન્ય મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
અગાઉ પણ સનફ્લાવર ઓઈલ, સોયાબીન ઓઈલ અને મસ્ટર્ડ ઓઈલ જેવા ખાદ્યતેલોની એમઆરપી ઉદ્યોગ દ્વારા મોટા ખાદ્યતેલ એસોસિયેશનો સાથે વિભાગની મીટીંગ બાદ ઘટાડી દેવામાં આવી હતી. ખાદ્યતેલના ભાવમાં ઘટાડો આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં ઘટાડો અને ખાદ્યતેલો પરની આયાત જકાતમાં ઘટાડો થવાને કારણે થયો છે. ઇન્ડસ્ટ્રીને સુનિશ્ચિત કરવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી કે ઘટેલી ડ્યૂટીનો સંપૂર્ણ લાભ ગ્રાહકોને મળે. ખાદ્ય તેલના ભાવમાં ઘટાડો થવાનું શરૂ થયું છે અને ખાદ્ય તેલ ઉદ્યોગ દ્વારા વધુ કાપ મૂકવામાં આવશે, ભારતીય ગ્રાહકો તેમના ખાદ્ય તેલને સસ્તા ભાવે ખરીદવાની અપેક્ષા રાખી શકે છે. ખાદ્યતેલના ભાવમાં ઘટાડાને કારણે ફુગાવો ઘટાડવામાં પણ મદદ મળશે.
ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ વિભાગ દેશમાં ખાદ્યતેલોની કિંમતોની નજીકથી દેખરેખ રાખે છે અને તેની સમીક્ષા કરે છે અને માનવ આહારનો મહત્વનો ભાગ બનેલા ખાદ્યતેલોના ભાવ પોષણક્ષમ સ્તરે રાખવામાં આવે તેની ખાતરી કરવા માટે જરૂરી પગલાં લે છે. એક હસ્તક્ષેપ જરૂરી છે. 2021-22 દરમિયાન ખાદ્યતેલના આંતરરાષ્ટ્રીય અને સ્થાનિક ભાવમાં વધારો થયો છે, કારણ કે ઊંચા ઇનપુટ અને લોજિસ્ટિક ખર્ચ સહિત અનેક વૈશ્વિક પરિબળો છે. જોકે, હવે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ખાદ્યતેલના ભાવમાં ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ખાદ્યતેલોના ભાવમાં ઘટાડાની અસર ધીમે ધીમે સ્થાનિક બજારમાં પણ જોવા મળી રહી છે, જેનાથી ગ્રાહકોને રાહત મળી રહી છે.