શ્રીનગર:જમ્મુ-કાશ્મીરના રિયાસી જિલ્લામાં લિથિયમનો ભંડાર મળી આવ્યો છે.હકીકતમાં દેશના 11 રાજ્યોમાં સોનું, લિથિયમ અને અન્ય ખનિજોનો ભંડાર મળી આવ્યો છે.જીઓલોજિકલ સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા અનુસાર, જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં 59 લાખ ટન લિથિયમનો ભંડાર મળી આવ્યો છે.તે જ સમયે, જિયોલોજિકલ સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા (GSI) એ રાજ્ય સરકારો અને કોલસા મંત્રાલયને 51 બ્લોકો સોંપ્યા છે.દેશમાં પહેલીવાર લિથિયમનો ભંડાર જોવા મળ્યો છે.આ ધાતુઓ 11 રાજ્યોના અલગ-અલગ જિલ્લામાંથી મળી આવી છે.આ રાજ્યોમાં જમ્મુ અને કાશ્મીર (UT), આંધ્રપ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ગુજરાત, ઝારખંડ, કર્ણાટક, મધ્ય પ્રદેશ, ઓડિશા, રાજસ્થાન, તમિલનાડુ અને તેલંગાણાનો સમાવેશ થાય છે.તો આવો જાણીએ તેના વિશે વિગતવાર…
લિથિયમ શું છે
લિથિયમ એક રાસાયણિક તત્વ છે. લિથિયમ નામ ‘લિથોસ’ પરથી આવ્યું છે, જે ગ્રીક શબ્દ છે. લિથોસનો અર્થ ગ્રીકમાં ‘પથ્થર’ થાય છે. સામાન્ય પરિસ્થિતિઓમાં, તે સૌથી હલકી ધાતુ છે અને પ્રકૃતિમાં સૌથી ઓછી ઘનતા ધરાવતો ઘન પદાર્થ છે. પછી તે સ્માર્ટફોન હોય, ઇલેક્ટ્રિક હોય કે સામાન્ય કાર હોય કે અન્ય કોઈ બેટરી પ્રોડક્ટ… આ બધામાં લિથિયમ આયન બેટરીનો ઉપયોગ થાય છે. લિથિયમના કારણે વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો પર નિર્ભરતા ઘટી રહી છે.
લિથિયમનો ભંડાર શોધવો એ ભારત માટે મોટી વાત છે
ભારતમાં શરૂ થયેલા ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની તેજીમાં લિથિયમ મેળવવું એ એક મોટી વાત છે. અગાઉ, ખાણ મંત્રાલયે કહ્યું હતું કે સરકાર ઉભરતી તકનીકો માટે મહત્વપૂર્ણ ખનિજ પુરવઠા શૃંખલાને મજબૂત કરવા ઓસ્ટ્રેલિયા અને આર્જેન્ટિનામાંથી લિથિયમ સહિતના ખનિજોને સુરક્ષિત કરવા માટે ઘણા સક્રિય પગલાં લઈ રહી છે. હાલમાં, ભારત લિથિયમ, નિકલ અને કોબાલ્ટ જેવા અનેક ખનિજો માટે આયાત પર નિર્ભર છે. આ ખનિજોનો 50% ભંડાર દક્ષિણ અમેરિકાના ત્રણ દેશો – આર્જેન્ટિના, બોલિવિયા અને ચિલીમાં કેન્દ્રિત છે.
