- સિંદુર નામના છોડમાંથી બને છે સિંદુર
- તેના પર ઉગતા ફળને પીસીને સિંદુર બનાવાય છે
ભારતીય સંસ્કૃતિમાં સિંદૂરનું ખૂબ મહત્વ છે, ખાસ કરીને જે મહિલાઓ પરિણીત છે, તેમના માટે સિંદૂર લગાવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે સિંદુર નામનો એક છોડ પણ છે? જેને આપણે અંગ્રેજીમાં કુમકુમ ટ્રી અથવા કામિલા ટ્રી કહીએ છીએ.
અન્ય છોડની જેમ સિંદૂર પણ એક વૃક્ષ છે. આ એક એવો છોડ છે જેમાંથી નીકળતા ફળો પાવડર અને પ્રવાહી સ્વરૂપે સિંદૂર જેવો લાલ રંગ બનાવે છે. ઘણા લોકો તેને લિક્વિડ લિપસ્ટિક ટ્રી પણ કહે છે, કારણ કે તેમાંથી જે રંગ નીકળે છે તે તમારા હોઠને કુદરતી રીતે રંગ આપે તેવો હોય છે.
સિંદૂરનો છોડ દક્ષિણ અમેરિકા અને કેટલાક એશિયન દેશોમાં ઉગાડવામાં આવે છે, જ્યારે ભારતમાં આ છોડ મહારાષ્ટ્ર અને હિમાચલ પ્રદેશના અમુક પસંદગીના વિસ્તારોમાં જ ઉગાડવામાં આવે છે. સિંદૂરનો છોડ સહેલાઈથી જોવા મળતો નથી, તેના 1 છોડમાંથી એક કે દોઢ કિલો સિંદૂરનું ફળ નીકળી શકે છે, અને તેની કિંમત ₹400 પ્રતિ કિલોથી વધુ છે. જેને કેમલિયાનું ઝાડ પણ કહે છે 20 થી 25 ફૂટ ઊંચું હોય છે, એટલે કે તેનો ફેલાવો જામફળના ઝાડ જેટલો હોય છે.
આ ઝાડમાંથી નીકળતા બીજને પીસીને સિંદૂર બનાવવામાં આવે છે, કારણ કે તે એકદમ પ્રાકૃતિક છે, પરંતુ પછી આ ફળ લાલ રંગમાં ફેરવાઈ જાય છે, તે ફળોની અંદર સિંદૂર હોય છે. તે સિંદૂર નાના દાણાના આકારમાં હોય છે, જેને પીસીને સીધો ઉપયોગ કરી શકાય છે અને બીજી કોઈ પણ વસ્તુ મિક્સ કર્યા વગર વાપરી શકાય છે.
આ સિંદૂરનો ઉપયોગ ફક્ત કપાળ પર લગાવવા માટે જ નથી થતો, પરંતુ તેનો ઉપયોગ ખાવાની વસ્તુઓને લાલ રંગ આપવા માટે પણ થાય છે, એટલે કે તેને ખાવામાં પણ આવે છે.
કેમલિયાના ઝાડમાંથી કાઢવામાં આવેલા ચંદનનો ઉપયોગ ઉચ્ચ ગ્રેડની લિપસ્ટિક બનાવવા માટે થાય છે. આમાંથી દવાઓ પણ બનાવવામાં આવે છે. લિપસ્ટિક, હેર ડાઈ, નેલ પોલીશ જેવી ઘણી વસ્તુઓમાં તેનો ઉપયોગ થાય છે.