સનાતન પરંપરામાં ભગવાનની પૂજામાં પ્રસાદનું ખૂબ મહત્વ છે. ભક્તો તેમના દેવી-દેવતાઓને જે જોઈએ તે અર્પણ કરીને પ્રસન્ન કરે છે. તીજ-ઉત્સવ અને ઘરમાં યોજાતા શુભ કાર્યક્રમો દરમિયાન ભગવાનને વિશેષ ભોગ ચઢાવવામાં આવે છે. મંદિરમાં અથવા ઘરમાં પ્રસાદ ગ્રહણ કરતી વખતે કેટલાક લોકો ચોક્કસપણે તેમના માથા પર હાથ ફેરાવતા જોવા મળે છે. જોકે બહુ ઓછા લોકો આનું કારણ જાણતા હશે.
જ્યોતિષ શું કહે છે?
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર પ્રસાદ ખાધા પછી માથા ઉપર હાથ ફેરવવાથી ફાયદો થાય છે. હાથને માથા ઉપર ફેરવવામાં આવે છે જેથી ભગવાનની કૃપા આપણા માથા સુધી પહોંચી શકે. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે આપણે પ્રસાદ ખાઈએ છીએ, તે ભગવાનની કૃપાનું પ્રતીક છે. તે પ્રાપ્ત કર્યા પછી જ્યારે આપણે આપણા હાથને માથા ઉપર ખસેડીએ છીએ, ત્યારે આપણે તે કૃપાને મન સુધી પહોંચાડવા માંગીએ છીએ.
ચરણામૃતને લઈને એક અલગ નિયમ છે
જ્યોતિષશાસ્ત્ર એમ પણ કહે છે કે માથા પર હાથ ફેરવવાથી શરીરમાં સકારાત્મક ઉર્જાનો સંચાર થાય છે અને શરીરમાં દિવ્ય યોગ જાગવા લાગે છે, જેના કારણે આપણું મન આધ્યાત્મિકતા તરફ આગળ વધે છે. જો કે, એવું પણ કહેવાય છે કે ચરણામૃત લીધા પછી ભૂલથી પણ તે હાથ માથા પર ન ફેરવવો જોઈએ.
જમણો હાથ શુભ માનવામાં આવે છે
એક વાત યાદ રાખો કે હિન્દુ ધર્મમાં ફક્ત જમણા હાથને જ શુભ માનવામાં આવે છે. હવનમાં પૂજાથી લઈને યજ્ઞ અને યજ્ઞ કરવા માટે જમણા હાથનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.ભગવાનનો પ્રસાદ હંમેશા જમણા હાથે જ લેવો જોઈએ, કોઈને દાન કરતી વખતે જમણા હાથનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. આરતી લેતી વખતે પણ સીધો હાથ જ આગળ લાવવામાં આવે છે.