દિલ્હી:ભારતમાં સરકારની આવકનો મુખ્ય સ્ત્રોત ટેક્સ છે અને તેનો મોટો હિસ્સો આવકવેરામાંથી આવે છે. આવકવેરો વ્યક્તિઓની આવક પર વસૂલવામાં આવે છે. તેના દાયરામાં આવતા લોકો માટે ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ભરવું જરૂરી છે. આ માટે આવકવેરા વિભાગ સમયમર્યાદા નક્કી કરે છે, જે પહેલાં કરદાતાઓએ ITR ફાઇલ કરવાનું હોય છે. મોટા ભાગના લોકો વિચારે છે કે ITR ફાઇલ કરવી એ માત્ર કાનૂની જરૂરિયાત છે. પરંતુ તેઓ નથી જાણતા કે તેના ઘણા ફાયદા પણ છે.
દંડ અને વ્યાજથી બચવા માટે સમયસર આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવું જરૂરી છે. જો આ કામ નિયત સમયગાળામાં પૂર્ણ ન થાય તો 5000 રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે. જો તમે ફાઇલિંગને મોકૂફ રાખશો, તો દંડ 10,000 રૂપિયા સુધી જઈ શકે છે. આ સિવાય, જો તમારી પાસે કોઈ ટેક્સ બાકી છે અને તે સમયમર્યાદા સુધીમાં ચૂકવશો નહીં, તો તમારે બાકી રકમ પર વ્યાજ ચૂકવવું પડશે.
જો તમે આવકવેરાને આધીન છો, તો સમયસર આવકવેરા રિટર્ન ભરવાનો એક ફાયદો એ છે કે તમે રિફંડનો દાવો કરી શકો છો. જો તમે PPF અને કિસાન વિકાસ પત્ર જેવી યોજનાઓમાં રોકાણ કર્યું છે, તો તમે 80C હેઠળ મુક્તિનો દાવો કરી શકો છો. પરંતુ જો ITR સમયસર ફાઈલ કરવામાં આવે તો જ તમે રિટર્નનો દાવો કરી શકો છો. જો તમે સમયમર્યાદા પછી ITR ફાઇલ કરો છો, તો તમને રિફંડ નહીં મળે.
તમારા આવકવેરા રિટર્ન સમયસર ફાઇલ કરવાનો સૌથી મહત્વનો ફાયદો એ છે કે તમારો નાણાકીય ઇતિહાસ મજબૂત છે. આ સાથે ક્રેડિટ સ્કોર પણ શાનદાર છે. જો તમે ક્યારેય બેંકમાં લોન માટે અરજી કરશો તો ક્રેડિટ સ્કોર જરૂરી છે. આ સિવાય ક્રેડિટ કાર્ડ અને અન્ય નાણાકીય જરૂરિયાતો માટે ક્રેડિટ સ્કોર જરૂરી છે.