જો કે આપણા દેશમાં તહેવારોનું અલગ અલગ મહત્વ છે, પરંતુ તીજનો તહેવાર અનોખો છે. તે દર વર્ષે શ્રાવણ મહિનાના શુક્લ પક્ષમાં આવે છે, જેને હરિતાલિકા તીજ અથવા કાજલી તીજ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે અપરિણીત છોકરીઓ યોગ્ય વર મેળવવા માટે આ દિવસે ઉપવાસ કરે છે, ત્યારે પરિણીત મહિલાઓ તેમના પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે અને તેમના જીવનમાંથી તમામ મુશ્કેલીઓ દૂર કરવા માટે ઉપવાસ કરે છે.પરંતુ બહુ ઓછા લોકો જાણતા હશે કે આ તહેવાર કેવી રીતે શરૂ થયો અનેપહેલું વ્રત કોણે રાખ્યું હતું.તો ચાલો આ લેખમાં તમને સંપૂર્ણ માહિતી આપીએ.
એવું કહેવાય છે કે શ્રાવણની હરિયાળી તીજના દિવસે ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરવાથી દામ્પત્ય જીવનની તમામ ખુશીઓ પ્રાપ્ત થાય છે. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, હરિયાળી તીજનું પ્રથમ વ્રત પણ માતા પાર્વતી દ્વારા ભગવાન શિવ માટે રાખવામાં આવ્યું હતું. માતાએ ભગવાન શિવને પતિ તરીકે મેળવવા માટે આ વ્રત રાખ્યું હતું.જયારે તે કુંવારા હતા. ત્યારે આના પરિણામે તેમને શંકરજી સ્વામી તરીકે પ્રાપ્ત થયા,ત્યારથી અપરિણીત છોકરીઓ આ વ્રત રાખે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે આ વ્રતથી ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થયા હતા અને તેમને પત્ની તરીકે સ્વીકારવાનું વરદાન આપ્યું હતું. એવું કહેવાય છે કે માતા પાર્વતીએ ભગવાન શિવ સાથે લગ્ન કર્યા પછી પણ આ વ્રત કરવાનું ચાલુ રાખ્યું હતું. માતા પાર્વતીએ આ તીજનું મહત્વ મહિલાઓને માતા ગંગા સુધી પહોંચાડવાની જવાબદારી સોંપી હતી. પૃથ્વી પર હરિયાળી તીજના ઉપવાસ અને પૂજાની વિધિ માતા ગંગા દ્વારા જ શરૂ થઈ હતી.
એવું માનવામાં આવે છે કે જે પણ છોકરી આ દિવસે પૂર્ણ ભક્તિ સાથે વ્રત કરે છે, તેના લગ્નમાં આવનારી બાધાઓ દૂર થઈ જાય છે. આ સાથે લગ્નજીવનમાં ખુશીઓ જાળવી રાખવાના હેતુથી પણ આ તહેવાર મનાવવામાં આવે છે. આ દિવસે લીલા વસ્ત્રો, લીલી ચુન્રી, લીલી બંગડીઓ, સોળ શણગાર, મહેંદી, ઝૂલાવવાની પણ પરંપરા છે. આ દિવસે, શૃંગારની વસ્તુઓ અને મીઠાઈઓ પરિણીત મહિલાઓના માતૃગૃહમાંથી આવે છે.
તીજનો તહેવાર ત્રણ પ્રકારનો છે, હરિયાળી તીજ, કજરી તીજ અને હરિતાલિકા તીજ. હરિયાળી તીજના દિવસે સ્ત્રીઓ ચંદ્રની પૂજા કરે છે અને કાજરી તીજના દિવસે સ્ત્રીઓ લીમડાના ઝાડની પૂજા કરે છે અને હરિતાલિકા તીજને જ તીજ પર્વ કહેવાય છે. તે દિવસે મહિલાઓ પોતાના પતિ માટે વ્રત રાખે છે.