નવી દિલ્હીઃ દેશમાં ઘઉં અને લોટની વધતી કિંમતોને પહોંચી વળવા માટે મંત્રીઓની સમિતિની ભલામણ મુજબ, ભારતીય ફૂડ કોર્પોરેશન (FCI) એ 1લી અને 2જી ફેબ્રુઆરીના રોજ બે દિવસમાં ઓપન માર્કેટ સેલ સ્કીમ (ડોમેસ્ટિક) હેઠળ સેન્ટ્રલ પૂલ ઘઉંનું વેચાણ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. વિવિધ માર્ગો દ્વારા ઘઉંની ઈ-ઓક્શન માટે નિર્ધારિત 25 લાખ MT ઘઉંના સ્ટોકમાંથી 22.0 લાખ MT ઘઉં ઓફર કરવામાં આવ્યા છે. ઈ-ઓક્શનના પ્રથમ સપ્તાહમાં 1150થી વધુ બિડરોએ ભાગ લીધો હતો અને દેશભરમાં 9.2 લાખ મેટ્રિક ટન ઘઉંનું વેચાણ થયું હતું. આ સિવાય ઈ-ઓક્શન દ્વારા ઘઉંનું વેચાણ માર્ચ 2023ના બીજા સપ્તાહ સુધી દેશભરમાં દર બુધવારે ચાલુ રહેશે.
ઈ-ઓક્શનના પ્રથમ સપ્તાહમાં ઘઉંની મહત્તમ માંગ 100થી 499 મેટ્રિક ટનની રેન્જમાં હતી, ત્યારબાદ 500-1000 મેટ્રિક ટન ઘઉં, ત્યારબાદ 50-100 મેટ્રિક ટન ઘઉંની માંગ હતી, જે દર્શાવે છે કે નાના અને મધ્યમ લોટ મિલરો અને વેપારીઓએ હરાજીમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો. એક સમયે મહત્તમ 3000 એમટી જથ્થા માટે માત્ર 27 બિડ પ્રાપ્ત થઈ હતી. FCI દ્વારા હરાજીમાં પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ.2474/-નો વેઇટેડ એવરેજ દર જારી કરવામાં આવ્યો હતો અને ફેબ્રુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહમાં યોજાયેલી ઇ-ઓક્શનમાં FCIએ રૂ.2290 કરોડની કમાણી કરી હતી.
ઘઉંનો લોટ બનાવવા માટે રૂ. 2350 પ્રતિ ક્વિન્ટલના રાહત દરે ઈ-ઓક્શન વિના વેચાણ માટે સરકારી PSU/કેન્દ્રીય ભંડાર, PSU/સહકારી/ફેડરેશન જેવા NCCF અને NAFEDને 3 લાખ MT ઘઉં ફાળવવામાં આવ્યા. તેમણે 29.50 પ્રતિ કિલોના મહત્તમ છૂટક ભાવે લોકોને લોટ ઓફર કર્યો હતો. NCCFને 7 રાજ્યો માટે 50000 MT ઘઉંની ફાળવણી કરવામાં આવી છે. દેશમાં લોટની કિંમત ઘટાડવા માટે, આ યોજના હેઠળ નાફેડ અને કેન્દ્રીય ભંડારને એક લાખ મેટ્રિક ટન ઘઉંની ફાળવણી કરવામાં આવી છે. કેન્દ્રીય ભંડારે ઉપરોક્ત યોજના હેઠળ લોટ વેચવાની યોજના શરૂ કરી છે. નાફેડ પણ 8 રાજ્યોમાં આ યોજના શરૂ કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
ઈ-ઓક્શનના કારણે છેલ્લા એક સપ્તાહ દરમિયાન ઘઉંના બજાર ભાવમાં 10 ટકાથી વધુનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. ઈ-ઓક્શનમાં વેચાયેલા ઘઉંની ખરીદી અને બજારમાં લોટની ઉપલબ્ધતા બાદ ભાવમાં વધુ ઘટાડો થવાની તૈયારી છે. પ્રોજેક્ટ ‘એન્હાન્સિંગ સર્ક્યુલારિટી એન્ડ સસ્ટેનેબિલિટી’ હેઠળનું કેન્દ્ર ટેક્સટાઇલ અને એપેરલ સેક્ટરમાં ટકાઉ પ્રેક્ટિસને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે.
(Photo-File)