નવી દિલ્હીઃ ભારત ફરી વિશ્વમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતું અર્થતંત્ર બન્યું છે. નાણાકીય વર્ષ 2024ના છેલ્લા ત્રિમાસિક ગાળામાં ભારતનું કુલ ઘરેલું ઉત્પાદન GDP 7.8 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામ્યું છે. વર્ષ 2023-24 માં IMF અને RBIના અનુમાનથી વૃદ્ધિ 8.2 ટકા વિકાસ દર રહ્યો છે જે ચીન કરતા વધુ છે. એક વર્ષ અગાઉના સમાન સમયગાળામાં વૃદ્ધિ દર 6.2 ટકા હતો. જો કે, ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર, 2023ની તુલનામાં, માર્ચ ક્વાર્ટરની વૃદ્ધિની ગતિ ધીમી પડી છે. ડિસેમ્બર ક્વાર્ટરમાં દેશની અર્થવ્યવસ્થા 8.6 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામી હતી. આર્થિક મોરચે, ભારતના મુખ્ય હરીફ ચીનનો આર્થિક વિકાસ દર જાન્યુઆરી-માર્ચ ક્વાર્ટરમાં 5.3 ટકા હતો.
દરમિયાન તાજેતરમાં મોર્ગન સ્ટેન્લીએ સંકેત આપ્યો છે કે, ભારતમાં વૃદ્ધિ દર ગ્રાહક અને વ્યવસાયિક ખર્ચ બંનેના આધારે વ્યાપક રહી શકે છે. તેના તાજેતરના અહેવાલ ‘2024 ગ્લોબલ ઇકોનોમિક મિડયર આઉટલુક’ માં, વૈશ્વિક રોકાણ બેંકે ભારતની મજબૂત વૃદ્ધિનો શ્રેય ત્રણ મેગાટ્રેન્ડ્સનો વૈશ્વિક ઓફશોરિંગ, ડિજિટલાઇઝેશન અને ઊર્જા સંક્રમણને આપ્યો છે. મોર્ગન સ્ટેનલીએ 2024માં ભારતનો વિકાસ દર 6.8 ટકા (RBIના 7 ટકા સામે) અને આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે 6.5 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે. એજન્સીના મતે ફુગાવો નીતિ નિર્માતાઓના કમ્ફર્ટ ઝોનમાં રહેશે. એપ્રિલ 2024માં છૂટક ફુગાવો 4.83 ટકા નોંધાયો હતો, જે છેલ્લા 11 મહિનામાં સૌથી નીચો છે.
ભારતમાં છૂટક ફુગાવો આરબીઆઈની સામાન્ય રેન્જમાં 2-6 ટકા હોવા છતાં, આદર્શ સ્થિતિ 4 ટકાના દૃશ્યથી ઉપર છે. અદ્યતન અર્થતંત્રો સહિત ઘણા દેશો માટે ફુગાવો ચિંતાનો વિષય છે, પરંતુ ભારતે મોટાભાગે તેના ફુગાવાના માર્ગને સારી રીતે સંચાલિત કરવામાં સફળ રહ્યો છે. “ભારતને મજબૂત વૈશ્વિક વૃદ્ધિનો ફાયદો થઈ રહ્યો છે. નિકાસથી વધુ કમાણી થશે અને સ્થાનિક મૂડી ખર્ચને ટેકો મળશે,” મોર્ગન સ્ટેનલીએ આગાહી કરી હતી.