આજના સમયમાં માતા પિતા તો મોડર્ન બનતા જ હોય છે, પણ એમને જોઈને એમના બાળકો પણ તેમના જેવુ બનવાનો પ્રયાસ કરે છે, જેમ કે માતા પિતાને હંમેશા વેસ્ટર્ન કપડામાં જોઈને બાળકને પણ તે જ પસંદ આવે છે અને જેમ માતા પિતાને પિત્ઝા, બર્ગર અને વેસ્ટર્ન ફૂડ ખાતા જોઈને બાળકો પણ તે માગતા હોય છે, આવામાં બાળકોને નાનપણમાં જે પોષણ મળવું જોઈએ તે મળતું નથી અને આગળ જતા મુશ્કેલીઓ પડતી હોય છે.
આવામાં મહત્વની વાત એ છે કે જો બાળકોને નાની ઉંમરમાં જ સારા ડાયટની આદત પાડો તો તેને ભવિષ્યમાં તકલીફ રહેતી નથી. તાજેતરમાં છ રાજ્યોમાં હાથ ધરવામાં આવેલા અભ્યાસમાં બહાર આવ્યું છે કે આ ઉંમરના બાળકોમાં ચરબી અને સોડિયમનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. આ બાબતે નિષ્ણાંતો કહે છે કે આ એ ઉંમર છે જ્યારે શરીરનો વિકાસ થાય છે. આ ઉંમરે પ્રોટીન, આયર્ન અને કેલ્શિયમનું સેવન શ્રેષ્ઠ હોવું જોઈએ. આ સમયગાળામાં, બાળકોમાં ખોરાકનું આકર્ષણ વધે છે.
જો બાળકોને ખબર પડે કે આ ઉંમરે શું ખાવું, કેટલું પ્રોટીન, કેટલું કેલ્શિયમ, કેટલું મિનરલ લેવાનું છે આવી પોષણની જાગૃતિ તેમનામાં આ ઉંમરે જ આવે એ જરૂરી છે. પરિવારના સભ્યોની ખાવાની આદત પણ સારી હોવી જોઈએ કારણ કે બાળકો ઘરથી જ પ્રેરિત થતા હોય છે. આ ઉંમર છે જ્યારે બાળકોમાં તરુણાવસ્થા શરૂ થાય છે. છોકરીઓનું માસિક ચક્ર શરૂ થાય છે. તેમની ઊંચાઈ પણ વધી રહી હોય છે, અભ્યાસનું સ્તર પણ મુશ્કેલ બની રહ્યું હોય છે.
ભારતના છ રાજ્યોમાં 13 થી 18 વર્ષની વયના લોકો પર કરવામાં આવેલા નવા અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે માત્ર 1% બાળકો જ યાદ રાખી શકે છે કે તેઓએ છેલ્લા 24 કલાકમાં ડેરી ઉત્પાદનોનું સેવન કર્યું છે કે કેમ. સર્વેક્ષણ કરાયેલા છ રાજ્યો (ગુજરાત, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર, છત્તીસગઢ, આસામ અને તમિલનાડુ)માંથી ગુજરાતમાં પોષણમાં સૌથી ઓછું વિચલન છે. ત્યાં સોડિયમ, ચરબીનું ઊંચું સ્તર અને અત્યંત પ્રોસેસ્ડ ખોરાકનો વપરાશ છે.
આ ઉંમરે તે પરંપરાગત ખોરાક સામાન્ય રીતે પ્રોસેસ્ડ હાઈ-સુગર, હાઈ-સોડિયમ અને હાઈ-ફેટ ડાયેટથી અલગ થઈ જાય છે. વધુ વજન અને સ્થૂળતાની સમસ્યાઓ ખોરાકમાં ફેરફાર દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે જે પોષક સંક્રમણ તરફ દોરી જાય છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે અને તેની કોઈ પૃષ્ટિ કરવામાં આવતી નથી.