દિલ્હીઃ દેશભરમાં ઘણી ખાનગી સંસ્થાઓ ચાલી રહી છે મોટા ભાગની ખાનગી સેવા સંસ્થાઓને વિદેશથી દાન આવતું હોય છે તેમની ઘણી પ્રોપર્ટી વિદેશના દાનથી બનાવામાં આવતી હોય છે જો કે અત્યાર સુઘી આ મામલે કોઈ સંપૂ્રણ માહિતી સરકારને જમા કરાવાનો નિયમ નહતો પરંતુ હવે આ નિયમો બદલાયા છે અને હવે નોન ગવર્મેન્ચ સંસ્થાઓએ આ મામલે સંપૂર્ણ માહિતી આપવાની રહેશે.
પ્રાપ્ત વિગત પ્રમાણે ફોરેન કોન્ટ્રીબ્યુશન રેગ્યુલેશન એક્ટ હેઠળ નોંધાયેલ એનજીઓએ હવે વિદેશી ભંડોળનો ઉપયોગ કરીને તેમના દ્વારા બનાવેલ જંગમ અને સ્થાવર સંપત્તિની વિગતો પ્રદાન કરવી પડશે.
એનજીઓ દ્વારા દર નાણાકીય વર્ષના અંત એટલે કે 31 માર્ચ સુધીમાં સંપત્તિની ફરજિયાત ઘોષણા કરવાની જરૂરિયાત ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા સોમવારે એક ગેઝેટ નોટિફિકેશન બહાર પાડવામાં આવે છે જે વિદેશી ભંડોળ પ્રાપ્ત કરવા માટેના નિયમોમાં સુધારો કરે છે. તેઓ NGOને નિયંત્રિત કરે છે.
આ નવા કાયદા મુજબ, વિદેશી દાન મેળવતા તમામ એનજીઓ એફસીઆરએ હેઠળ નોંધાયેલા હોવા જોઈએ. ગૃહ મંત્રાલયે ફોરેન કોન્ટ્રીબ્યુશન રેગ્યુલેશન રૂલ્સ, 2010 માં સુધારો કર્યો છે આ સહીત ફોર્મ FC-4 માં બે વિભાગો દાખલ કરીને – (b) વિદેશી યોગદાન દ્વારા બનાવવામાં આવેલ જંગમ સંપત્તિની વિગતો (નાણાકીય વર્ષના 31 માર્ચ સુધી) અને (bb) જંગમ વિગતો વિદેશી યોગદાન દ્વારા બનાવેલ અસ્કયામતો. સ્થિર અસ્કયામતોની વિગતો જમા કરાવી પડશે.
આ મામલે ગૃહ મંત્રાલયે 31 માર્ચ, 2024 સુધી એફસીઆરએ લાઇસન્સની માન્યતા લંબાવવાનો પણ નિર્ણય કર્યો છે, જે એકમોના લાયસન્સ 30 સપ્ટેમ્બરના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યા હતા અને નવીકરણ બાકી હતું. ગૃહ મંત્રાલયે વિદેશી ભંડોળ મેળવનાર અને તેનો ઉપયોગ કરતી NGO પર નજર રાખવાની પ્રક્રિયાને કડક બનાવી છે.
મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં NGO દ્વારા 55,449 કરોડ રૂપિયાનું વિદેશી યોગદાન પ્રાપ્ત થયું છે. આ વર્ષે 17 જુલાઈ સુધીમાં, દેશમાં 16,301 NGO પાસે માન્ય FCRA લાઇસન્સ હતા. કાયદાનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં 6,600 થી વધુ NGOના FCRA લાઇસન્સ રદ કરવામાં આવ્યા છે. અત્યાર સુધીમાં 20,693 NGOના FCRA લાઇસન્સ રદ કરવામાં આવ્યા છે.