હિન્દુ ધર્મમાં કુંભ સંક્રાંતિનું વિશેષ મહત્વ છે.મકરસંક્રાંતિની જેમ આ દિવસે પણ સ્નાન અને દાન-પુણ્ય કરવામાં આવે છે.સંક્રાંતિ પર ગંગા સ્નાનનું પણ વિશેષ મહત્વ છે.આ દિવસે ગંગા, યમુના અથવા કોઈપણ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.આમ કરવાથી સૂર્ય ભગવાન પ્રસન્ન થાય છે અને ભક્તને તેમના આશીર્વાદ મળે છે.આ વર્ષે કુંભ સંક્રાંતિ 13 ફેબ્રુઆરી 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવશે.ફાગણ મહિનામાં કુંભ સંક્રાંતિના દિવસે સૂર્યની રાશિ બદલાય છે.આ દરમિયાન સૂર્ય મકર રાશિમાંથી કુંભ રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે, જેને કુંભ સંક્રાંતિ કહેવામાં આવે છે.કુંભ સંક્રાંતિ દરમિયાન ગાયનું દાન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે. કુંભ સંક્રાંતિ દરમિયાન ગાયનું દાન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે.આ સાથે ગંગામાં સ્નાન કરવું પણ ખૂબ જ શુભ છે.કુંભ સંક્રાંતિના દિવસે, સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવામાં આવે છે અને ધાર્મિક વિધિઓ દ્વારા ઉપવાસ કરવામાં આવે છે.સંક્રાંતિ તિથિનું મહત્વ પૂર્ણિમા, અમાવસ્યા અને એકાદશી જેટલું જ છે.
કુંભ સંક્રાંતિ 2023 શુભ સમય
કુંભ સંક્રાંતિ 13 ફેબ્રુઆરી 2023 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે.કુંભ સંક્રાંતિ પર, શુભ સમય સવારે 7.02 થી શરૂ થશે અને તે સવારે 9.57 સુધી રહેશે.પુણ્યકાલ મુહૂર્તનો કુલ સમયગાળો લગભગ 2 કલાક 55 મિનિટનો રહેશે.
કુંભ સંક્રાંતિ 2023 સ્નાન-દાન
કુંભ સંક્રાંતિના દિવસે સૂર્યોદય સાથે સ્નાન અને દાનની શરૂઆત થશે. શુભ સમયે સ્નાન કરીને દાન કરો તો સારું છે. આ દિવસે તમે સ્નાન કર્યા પછી ઘઉં, ગોળ, લાલ ફૂલ, તાંબુ, લાલ કપડું, ઘી, ફળ, શાકભાજી વગેરેનું દાન કરી શકો છો.
કુંભ સંક્રાંતિના દિવસનું મહત્વ
મકરસંક્રાંતિની જેમ કુંભ સંક્રાંતિના દિવસે પણ દાન કરવાની પરંપરા છે અને આમ કરવાથી વિશેષ ફળ મળે છે. સંક્રાંતિના દિવસે સ્નાન કરવાથી વ્યક્તિ બ્રહ્મ લોકની પ્રાપ્તિ કરે છે.દેવી પુરાણમાં કહેવાયું છે કે જે સંક્રાંતિના દિવસે સ્નાન નથી કરતો તેને અનેક જન્મો સુધી દરિદ્રતા ઘેરી લે છે.
કુંભ સંક્રાંતિ 2023 પૂજા પદ્ધતિ
કુંભ સંક્રાંતિના દિવસે બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં ઉઠીને ગંગામાં સ્નાન કરવાની પરંપરા છે.જો આ શક્ય ન હોય તો, વહેલી સવારે ઘરે સ્નાન કરો.
સ્નાન કર્યા પછી પાણીમાં ગંગાજળ અને તલ મિક્સ કરીને ભગવાન સૂર્યને અર્ઘ્ય ચઢાવો.
આ પછી મંદિરમાં દીવો પ્રગટાવો.
ભગવાન સૂર્યના 108 નામનો જાપ કરો અને સૂર્ય ચાલીસ વાંચો.
પૂજા પછી દાનની સામગ્રી કોઈ ગરીબ વ્યક્તિ અથવા પૂજારીને આપો.
તમે દાનમાં ખાવા-પીવાનું આપી શકો છો અને તમારી ક્ષમતા અનુસાર કપડાં પણ દાન કરી શકો છો.