પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સે બુધવારે તેનું નવીનતમ અપડેટ પ્રકાશિત કર્યું, જેમાં ભારતનો ગતિશીલતા સ્કોર ઘટ્યો છે. ભારતના સ્કોરમાં આ વર્ષે સૌથી મોટો વૈશ્વિક ઘટાડો જોવા મળ્યો છે અને હવે તે 70 પર છે. વર્ષ 2022 માં, જ્યાં ભારતનું રેન્કિંગ 73 ના મોબિલિટી સ્કોર સાથે 138 માં હતું, 2023 માં તે છ સ્થાન નીચે 144માં સ્થાને આવી ગયું છે.
પાસપોર્ટ ઈન્ડેક્સમાં નવું ફીચર ‘ટાઈમશિફ્ટ’ ઉમેરાયા બાદ આ રેન્કિંગ બહાર પાડવામાં આવ્યું છે. આ સુવિધા દ્વારા, વિવિધ દેશોના પાસપોર્ટને તેમના વર્ષોના એકંદર પ્રદર્શનના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. આ કારણોસર, ભારતનું રેન્કિંગ રોગચાળા પહેલા જે હતું તેનાથી નોંધપાત્ર રીતે નીચે આવ્યું છે.
એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતના રેન્કિંગમાં મોટો ઘટાડો યુરોપિયન યુનિયનની નીતિને કારણે થયો છે. આ નીતિના કારણે હવે 2023માં સર્બિયા જેવા દેશોમાં જનારા ભારતીય નાગરિકો માટે વિઝા જરૂરી છે.
અમેરિકા અને જર્મનીની સરખામણીમાં ચીનનું પ્રદર્શન પણ આ ઈન્ડેક્સમાં ઘણું નબળું રહ્યું છે. ચીને યુરોપિયન યુનિયન અને તેના ભારત, જાપાન જેવા હરીફો સાથે ફ્રી વિઝા કરાર કર્યો નથી, જેના કારણે તેની કામગીરીમાં ઘટાડો થયો છે. પાસપોર્ટ ઈન્ડેક્સમાં ચીનનું રેન્કિંગ 118મું છે.
આ ઈન્ડેક્સમાં એશિયાના બે દેશોએ સારું સ્થાન હાંસલ કર્યું છે. દક્ષિણ કોરિયા 174ના ગતિશીલતા સ્કોર સાથે 12મા ક્રમે છે જે એશિયન દેશોમાં સૌથી વધુ છે. અને જાપાન 172ના મોબિલિટી સ્કોર સાથે 26માં સ્થાને છે.
આ વર્ષે માત્ર 10 દેશોએ તેમના ગતિશીલતા સ્કોરમાં વધારો જોયો છે. સ્વીડને જર્મનીને પછાડીને પાસપોર્ટ રેન્કિંગમાં બીજું સ્થાન મેળવ્યું છે. રેન્કિંગમાં જે દેશોનો મોબિલિટી સ્કોર વધ્યો છે તેમાંથી 40% દેશો આફ્રિકાના છે. આફ્રિકન દેશ કેન્યાએ આ વર્ષે સૌથી મોટો ફાયદો નોંધાવતા ચાર સ્થાનની છલાંગ લગાવી છે.