IPL 2024: બોલર મયંક યાદવની તેજ ગતિની બોલીંગ પાછળનું ગણિત જાણો
મુંબઈઃ 21 વર્ષના યુવા બોલર મયંક યાદવે IPL 2024માં પોતાની ફાસ્ટ બોલિંગથી બધાને ચોંકાવી દીધા છે. તેની બોલિંગ એટલી ફાસ્ટ છે કે મોટા બેટ્સમેન રન બનાવી શકતા નથી અને આઉટ થઈ રહ્યા છે. મયંક યાદવના બોલની સ્પીડનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે, આઈપીએલની આ સિઝનમાં અત્યાર સુધી કોઈ તેના કરતા વધુ ઝડપી બોલ ફેંકી શક્યું નથી. મયંક યાદવ IPL 2024માં 156.7 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે બોલ ફેંકીને અત્યાર સુધીનો સૌથી ઝડપી બોલર છે. તેના પછી, આ સિઝનમાં અત્યાર સુધીનો બીજો સૌથી ઝડપી બોલર નંદ્રે બર્જર છે, જેણે 153ની ઝડપે બોલિંગ કરી હતી.
આટલું જ નહીં, મયંક યાદવ IPL ઈતિહાસનો પહેલો ખેલાડી બની ગયો છે જેણે તેની પ્રથમ બે મેચમાં સતત બે પ્લેયર ઓફ ધ મેચનો એવોર્ડ જીત્યો હતો. માત્ર બે મેચમાં 6 વિકેટ લઈને તે પર્પલ કેપની યાદીમાં બીજા સ્થાને પહોંચી ગયો છે. બાકીના ટોચના 5 બોલરોએ ત્રણ-ત્રણ મેચ રમી છે, પરંતુ મયંક તેમાંથી આગળ છે. વિજય બાદ મયંક યાદવે એક નિવેદનમાં કહ્યું, “બે પ્લેયર ઓફ ધ મેચ એવોર્ડ જીતીને સારું લાગે છે, પરંતુ હું તેનાથી પણ વધુ ખુશ છું કે અમે બંને મેચ જીતી છે. મારો ઉદ્દેશ્ય ભારત માટે શક્ય તેટલું રમવાનો છે. આ તો માત્ર શરૂઆત છે. એ જ મારું વાસ્તવિક લક્ષ્ય છે અને મારું સંપૂર્ણ ધ્યાન તેના પર છે.”
- કોણ છે મયંક યાદવ
મયંક યાદવ બિહારના સુપૌલ જિલ્લાનો છે. IPL 2022 પહેલા તેને લખનૌ સુપર જાયન્ટ્સ (LSG) દ્વારા ખરીદ્યો હતો, તે સમયે તેણે ફક્ત બે લિસ્ટ A મેચ રમી હતી. પ્રથમ સિઝનમાં તેને એક પણ મેચ રમવાની તક મળી ન હતી અને બીજી સિઝનમાં પણ તે ઈજાના કારણે બહાર થઈ ગયો હતો. તેની ઈજા ઠીક થતાં જ તેને તેની ઝડપી બોલિંગના આધારે 50 ઓવરની દેવધર ટ્રોફીમાં નોર્થ ઝોનની ટીમમાં સામેલ કરવામાં આવ્યો હતો. આ ટ્રોફીમાં તેણે પોતાના ઝડપી બોલથી રાહુલ ત્રિપાઠીને બોલ્ડ કરીને બધાને ચોંકાવી દીધા હતા.
છેલ્લે 2024માં મયંકે પંજાબ કિંગ્સ સામે રમીને IPLમાં ડેબ્યૂ કર્યું હતું. પ્રથમ મેચમાં 155.8 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે બોલિંગ કરીને તેણે ચાર ઓવરમાં માત્ર 27 રન આપીને 3 વિકેટ ઝડપી હતી. તેની બીજી IPL મેચમાં મયંકે રોયલ ચેલેન્જર્સ બેંગ્લોર (RCB) સામે વધુ વિસ્ફોટક બોલિંગ કરી હતી. તેના બોલની સ્પીડ વધારીને 156.7 કિલોમીટર પ્રતિ કલાક કરી. 3 વિકેટ લીધી અને ચાર ઓવરમાં માત્ર 14 રન આપ્યા.
અગાઉ, મયંક યાદવે ગયા વર્ષે સીકે નાયડુ ટ્રોફી (અંડર-23)માં શાનદાર પ્રદર્શન કર્યું હતું. તેણે આ ટૂર્નામેન્ટની 6 મેચમાં 15 વિકેટ લીધી અને પોતાની પ્રતિભા બતાવી. આ સિવાય મયંકે સૈયદ મુશ્તાક અલી ટ્રોફી અને વિજય હજારે ટ્રોફીમાં પણ દિલ્હીની ટીમ માટે સારું પ્રદર્શન કર્યું છે.
21 વર્ષના મયંકે 2023 દેવધર ટ્રોફીમાં પણ પોતાની છાપ છોડી છે. તેણે નોર્થ ઝોન માટે સિઝનની 5 મેચોમાં શાનદાર બોલિંગ કરી, તેણે 17.58ની એવરેજ અને ઓવર દીઠ 6 રનથી ઓછા ઈકોનોમી રેટથી કુલ 12 વિકેટ લીધી. જોકે, IPLની ગત સિઝનની શરૂઆત પહેલા જ ઈજાને કારણે તેને રમવાની તક મળી ન હતી.
- કેવી રીતે પહોંચ્યો મયંક યાદવ IPL
વિજય હજારે ટ્રોફી દરમિયાન ઉત્તર પ્રદેશ અને દિલ્હીની ટીમો મોહાલીના આઈએસ બિન્દ્રા સ્ટેડિયમમાં સાથે-સાથે પ્રેક્ટિસ કરી રહી હતી. તે સમયે ઉત્તર પ્રદેશના કોચ અને ભૂતપૂર્વ ભારતીય વિકેટકીપર વિજય દહિયા પણ ત્યાં હાજર હતા. આ દરમિયાન મયંકની એક્શનમાં જોઈને દંગ રહી ગયો. દહિયા એટલો પ્રભાવિત થયો કે તેણે મયંકને વધુ નજીકથી જોવા માટે તેની સ્થિતિ બદલી હતી.
દિલ્હીના બોલરને એક્શનમાં જોઈને દહિયાને ખાતરી થઈ ગઈ કે તેને લખનૌ સુપર જાયન્ટ્સ માટે ‘સુપર ટેલેન્ટ’ મળી છે. દહિયા તે સમયે લખનૌ સુપર જાયન્ટ્સના સહાયક કોચ અને ટેલેન્ટ સ્કાઉટ પણ હતા.
- હવે ઝડપી બોલિંગનું વિજ્ઞાન સમજો
ઝડપી બોલિંગ પર ન્યૂટનના બે નિયમોની ખાસ અસર છે. ન્યૂટનનો પહેલો નિયમ જણાવે છે કે કોઈપણ વસ્તુ જ્યાં સુધી તેના પર બાહ્ય બળ લાગુ ન કરવામાં આવે ત્યાં સુધી આરામ રહે છે. ઝડપી બોલિંગ કરતી વખતે, બોલર તેના પર બળ લગાવીને બોલને ગતિ આપે છે. જ્યારે બોલર બોલ ફેંકે છે, ત્યારે તે તેના હાથ અને ખભાનો ઉપયોગ કરીને બળનો ઉપયોગ કરે છે. આ બળ બોલને ઝડપ સાથે આગળ ધકેલે છે અને તેને હવામાં આગળ વધવામાં મદદ કરે છે.
ન્યૂટનનો બીજો નિયમ કહે છે કે પદાર્થની ઝડપ તેનું વજન કેટલું છે અને તેના પર કેટલો ‘થ્રસ્ટ’ લાગુ પડે છે તેના પરથી નક્કી થાય છે. થ્રસ્ટને ‘મોમેન્ટમ’ કહેવાય છે. એટલે કે વજન જેટલું ઓછું અને ઝડપ જેટલી વધારે એટલી વેગ વધારે.
ફાસ્ટ બોલિંગમાં પણ આવું જ થાય છે. બોલર ઝડપથી ફેંકવા માટે બોલમાં ‘થ્રસ્ટ’ અથવા ‘મોમેન્ટમ’ ઉમેરે છે. આ માટે તે પોતાની તમામ તાકાત વાપરે છે અને બોલને પણ ફેરવે છે. પરિભ્રમણને કારણે, બોલ હવામાં ‘સ્વિંગ’ થવા લાગે છે, જે તેની ગતિમાં વધુ વધારો કરે છે.
- મયંક યાદવની જ્વલંત બોલિંગનું ગણિત
મયંક યાદવ 6 ફૂટ 1 ઇંચ ઊંચો છે, જે તેને બોલ ફેંકવા માટે વધુ લાંબી અને વધુ ઝડપ આપે છે. તેમના મજબુત ખભા અને હાથ બોલને ઝડપથી તાકાતથી ફેંકવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. મયંક રન-અપ લેવી વખતે પોતાના હાથને ઉપર ઉઠાવ્યા બાદ ખભાને ફેરવીને બોલને ગતિ આપે છે. તેઓ બોલને ફેરવવા માટે પોતાની આંગળીઓનો ઉપયોગ કરે છે, જે હવામાં બોલની ગતિને પ્રભાવિત કરે છે.