અમદાવાદઃ આજરોજ હિંદુ ઘર્મના લોકોનું નવુ વર્ષ છે જેને ગુજરાતીઓ બેસતુ વર્ષ કહીને પણ સંબોઘે છે ,આજથી ગુજરાતીઓનું નુતન વર્ષ શરુ થાય છે આજના દિવસે લોકો એકબીજાના ઘરે મળવા જાઈ છે એકબીજાને મોઢુ મીઠું કરાવે છે મીઠાઈ સહીત ખાણી પીણીની વસ્તુઓની એકબીજાના ઘરે આપલે કરે છે આજે સમગ્ર દેશમાં આ વર્ષની ઉજવણી થઈ રહી છે ત્યારે આજના દિવસની કેચલીક ખાસ વાતો આપણે જાણીએ.
14મી નવેમ્બર, 2023નું નવું વર્ષ એ વિક્રમ સંવત પ્રમાણે, વર્ષનો પહેલો દિવસ છે. જે કારતક સુદ એકમથી શરૂ થાય છે. આ સંવતને ‘વિક્રમ કાલ’, ‘માલવગણ’ કે ‘કૃત’ના નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે.ઘણી વખત દિવાળીના પછીના દિવસથી નવું વર્ષ શરૂ ન થતાં એક દિવસ છોડીને પછી નવાવર્ષની ગણતરી શરૂ કરવામાં આવે છે. વચ્ચેના દિવસને ‘ખાલી દિવસ’, ‘પડતર દિવસ’ કે ‘ધોકા’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
હિન્દુ માન્યતાઓ અનુસાર દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. તે અંધકાર પર પ્રકાશના વિજયના પ્રતીક તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, જે દિવસે ભગવાન રામ 14 વર્ષના વનવાસ પછી માતા સીતા અને લક્ષ્મણ સાથે અયોધ્યા પરત ફર્યા તે દિવસે અયોધ્યાના લોકોએ સમગ્ર અયોધ્યા શહેરને દીવાઓથી શણગાર્યું હતું.
હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ દિવાળી એ 1 દિવસનો તહેવાર નથી પરંતુ 5 દિવસનો તહેવાર છે.દિવાળીને ગુજરાતમાં નવા વર્ષ તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ગુજરાતી વર્ષ સમાપ્ત થાય છે અને બીજા દિવસે નવું વર્ષ શરૂ થાય છે. તેથી જ ગુજરાતમાં દિવાળી પર બેવડી ખુશી ઉજવવામાં આવે છે.
ગુજરાતી નવું વર્ષ બેસતુ વર્ષ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે, જેની ઉજવણી વાગ વારસથી શરૂ થાય છે. વાગ બારસના બીજા દિવસથી અનુક્રમે ધનતેરસ, નરક ચતુર્દશી, દિવાળી, બેસ્ટુ વારસ અને ભાઈબીજ ઉજવવામાં આવે છે. ગુજરાતમાં મોટાભાગના લોકો વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા હોવાથી દિવાળી પર લક્ષ્મી-ગણેશની પૂજા કરવાની વિશેષ રિવાજ છે.
ગુજરાતીઓનું નવું વર્ષ દિવાળીનાએક દિવસ છોડીને 14મી નવેમ્બરના રોજ ઉજવાશે.પરંપરાગત પંચાંગ પ્રમાણે, દિવાળી અને નવવર્ષ વચ્ચેનો છોડી દેવાયેલો દિવસ ‘ધોકા’ તરીકે ઓળખાય છે અને આમ કરવા પાછળ ખગોળીય ગણતરી જવાબદાર હોય છે.સાંસ્કૃતિક, ધાર્મિક, પ્રાકૃતિક અને ભૌગોલિક વૈવિધ્ય ધરાવતા ભારતમાં અલગ-અલગ રાજ્યમાં અલગ-અલગ દિવસે નવું વર્ષ ઉજવવામાં આવે છે. ગુજરાતમાં વસતાં વિવિધ સમુદાયોમાં પણ એક કરતાં વધુ નવા વર્ષ ઉજવાય છે.
