નવી દિલ્હીઃ નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોની કેબિનેટ સમિતિ (CCEA) એ આજે 2021-22 થી 2025-26 સહ-સમય સુધી 15મા નાણાપંચ ચક્ર સાથે રૂ. 2980 કરોડના અંદાજિત ખર્ચ સાથે “કોલસા અને લિગ્નાઈટ યોજનાની શોધખોળ”ની કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની યોજનાને ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપી છે. અંદાજે 1300 ચોરસ કિમી વિસ્તારને પ્રાદેશિક સંશોધન હેઠળ આવરી લેવામાં આવશે અને અંદાજે 650 ચોરસ કિમી વિસ્તારને વિગતવાર સંશોધન હેઠળ આવરી લેવામાં આવશે.
આ યોજના હેઠળ, કોલસો અને લિગ્નાઈટ માટે સંશોધન બે વ્યાપક તબક્કામાં હાથ ધરવામાં આવે છે: (i) પ્રમોશનલ (પ્રાદેશિક) સંશોધન અને (ii) નોન-કોલ ઈન્ડિયા લિમિટેડ બ્લોક્સમાં વિગતવાર સંશોધન કરાશે.આ મંજૂરી પ્રમોશનલ (પ્રાદેશિક) એક્સપ્લોરેશન માટે રૂ. 1650 કરોડ અને નોન-સીઆઇએલ વિસ્તારોમાં વિગતવાર ડ્રિલિંગ માટે રૂ. 1330 કરોડનો ખર્ચ પૂરો પાડશે. અંદાજે 1300 ચોરસ કિમી વિસ્તારને પ્રાદેશિક સંશોધન હેઠળ આવરી લેવામાં આવશે અને અંદાજે 650 ચોરસ કિમી વિસ્તારને વિગતવાર સંશોધન હેઠળ આવરી લેવામાં આવશે.
દેશમાં ઉપલબ્ધ કોલસાના સંસાધનોને સાબિત કરવા અને તેનો અંદાજ કાઢવા માટે કોલસા અને લિગ્નાઈટ માટે સંશોધન જરૂરી છે જે કોલસાની ખાણકામ શરૂ કરવા માટે વિગતવાર પ્રોજેક્ટ રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં મદદ કરે છે. આ સંશોધન દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલ ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય અહેવાલોનો ઉપયોગ નવા કોલ બ્લોક્સની હરાજી માટે કરવામાં આવે છે અને ત્યારબાદ સફળ ફાળવણી કરનાર પાસેથી ખર્ચ વસૂલવામાં આવે છે. ભારતમાં છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં વિકાસની હરણફાળ ભરી છે. તેમજ કોલસા સહિતની વસ્તુઓની આયાત ઘટાડવાની સાથે ઉત્પાદન વધારવા માટે પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યાં છે.