હિંદુ દેવતા ભગવાન વિષ્ણુ પાસે સુદર્શન ચક્ર, નારાયણ અસ્ત્ર, વૈષ્ણવસ્ત્ર, કૌમોદકી ગદા, નંદક તલવાર જેવા અનેક શસ્ત્રો હતા, જેમાંથી શાર્ંગ ધનુષ પણ એક હતું. શારંગનો ઉચ્ચાર શારંગ અથવા સારંગ તરીકે પણ થાય છે.
• ભગવાન વિષ્ણુના ધનુષના નામ પર છે આર્મીની- શારંગ તોપ
ભગવાન વિષ્ણુના ધનુષ્યના નામ પરથી ભારતીય સેનાની તોપનું નામ શારંગ રાખવામાં આવ્યું છે. તોપને દેશની સૌથી મોટી તોપ માનવામાં આવે છે. તોપની ખાસિયત જાણીને તમને આશ્ચર્ય થશે. કહેવાય છે કે શારંગ તોપની રેન્જ 36 કિલોમીટર છે. તેનું વજન 8.4 ટન છે અને બેરલની લંબાઈ લગભગ 7 મીટર છે. તે 3 મિનિટમાં 9 ગોળા ફાયર કરે છે. સાથે જ તોપ સંપૂર્ણપણે વિદેશી છે.
• શારંગ ધનુષની પૌરાણિક કથા
શારંગા ધનુષ સાથે જોડાયેલ પ્રચલિત પૌરાણિક કથા અનુસાર, એકવાર ભગવાન બ્રહ્માએ વિષ્ણુ અને શિવ વચ્ચે શ્રેષ્ઠ કોણ છે તે જાણવા માટે પૂછ્યું? તેમણે બંને વચ્ચે વિવાદ ઉભો કર્યો. આ વિવાદને કારણે એવું ભયંકર દ્વંદ્વયુદ્ધ થયું કે સમગ્ર બ્રહ્માંડનું સંતુલન ખોરવાઈ ગયું. પછી બ્રહ્મા સહિત અન્ય દેવતાઓએ તેમને આ યુદ્ધ બંધ કરવા વિનંતી કરી. શિવ ગુસ્સે થયા અને તેમનું ધનુષ્ય પિનાક રાજાને આપ્યું, જે રાજા જનકના પૂર્વજ હતા. ભગવાન વિષ્ણુએ પણ ઋષિ રિચિકને તેમનું શારંગા ધનુષ્ય આપ્યું હતું.
સમયની સાથે, ઋષિ રિચિકના પૌત્ર ભગવાન પરશુરામ દ્વારા શારંગા ધનુષ્ય પ્રાપ્ત થયું. આ પછી પરશુરામે ભગવાન રામને વિષ્ણુનો અવતાર આપ્યો. પછી રામે તેનો ઉપયોગ કર્યો અને પાણીના દેવ વરુણને આપ્યો. પછી મહાભારતમાં વરુણ દેવે શ્રી કૃષ્ણને શારંગ આપ્યો. મહાભારતના યુદ્ધમાં શ્રી કૃષ્ણએ અર્જુનને સારથિ તરીકે મદદ કરી હતી અને શારંગા ધનુષ્યનો પણ ઉપયોગ કર્યો હતો.