આજકાલની જીવનશૈલી કોર્પોરેટ પ્રમાણે બની ગઈ છે. દિવસ હોય કે રાત, લોકો દરેક સમયે તેમના કામમાં વ્યસ્ત રહે છે. તેની સીધી અસર તમારા સ્વાસ્થ્ય પર પડી રહી છે. સૌથી ચોંકાવનારું સંશોધન સામે આવ્યું છે કે તે તમારી પ્રજનન ક્ષમતાને અસર કરે છે. અહેવાલ મુજબ નાઈટ શિફ્ટમાં કામ કરવાથી પ્રજનન ક્ષમતા પર ખરાબ અસર પડે છે. નાઇટ શિફ્ટ અને પ્રજનનક્ષમતા વચ્ચેનો સંબંધ પુરૂષો અને સ્ત્રીઓ બંનેમાં નાઇટ શિફ્ટમાં ઘટાડો પ્રજનનક્ષમતા સાથે સંકળાયેલા હોવાના પૂરતા પુરાવા છે. સંશોધનોએ દર્શાવ્યું છે કે નાઇટ શિફ્ટમાં કામ કરવાથી સર્કેડિયન લયને અસર થાય છે. જે પ્રજનન કાર્ય સહિત વિવિધ શારીરિક પ્રક્રિયાઓ માટે જરૂરી છે.
આજકાલ લોકો ઓફિસમાં મોડી રાત સુધી કામ કરે છે. જેના કારણે તેમને સંપૂર્ણ ઊંઘ નથી આવતી. જેના કારણે અનેક પ્રકારની શારીરિક અને માનસિક સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તણાવ અને ડિપ્રેશન જેવી સમસ્યાઓ પણ થવા લાગે છે. આના કારણે બ્લડ પ્રેશર અને હ્રદય રોગનું જોખમ પણ વધી શકે છે. એટલા માટે દરેકને 6 થી 8 કલાકની પૂરતી ઊંઘ લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. ઊંઘની અછત પ્રજનન ક્ષમતા પર નકારાત્મક અસરો સહિત ઘણી સમસ્યાઓનું કારણ બને છે.
સેન્ટર ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન અનુસાર, જો તમને પૂરતી ઊંઘ ન મળે તો તે તમારા પ્રજનન હોર્મોન્સને અસર કરી શકે છે. મગજનો તે ભાગ જે ‘સ્લીપ વેક હોર્મોન’ને નિયંત્રિત કરે છે. ઊંઘની અછત સ્ત્રીઓમાં ઓવ્યુલેશન અને પુરુષોમાં શુક્રાણુઓ પર નકારાત્મક અસર કરે છે. અભ્યાસ અનુસાર, જો મહિલાઓને લાંબા સમય સુધી પૂરતી ઊંઘ ન મળે તો તેની સીધી અસર એસ્ટ્રોજન, પ્રોજેસ્ટેરોન, પ્રોલેક્ટીન અને લ્યુટીનાઇઝિંગ જેવા પ્રજનન હોર્મોન્સ પર પડે છે અને તેનાથી વંધ્યત્વ થઈ શકે છે.
વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે પુરુષોમાં સ્વસ્થ શુક્રાણુના ઉત્પાદનમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોન સૌથી મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. જ્યારે તમે સૂઈ જાઓ છો ત્યારે આ હોર્મોન માત્ર ઊંઘ દરમિયાન જ નીકળે છે. બોસ્ટન યુનિવર્સિટીમાં રોગશાસ્ત્ર અને રોગશાસ્ત્રના પ્રોફેસર, સંશોધન ટીમ લોરેન વાઈસના જણાવ્યા અનુસાર, ઘણા અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે જે લોકો પૂરતી ઊંઘ લે છે તેમના પ્રજનન માટે ટેસ્ટોસ્ટેરોનનું સ્તર યોગ્ય રહે છે. સાથે જ ઓછી ઊંઘ લેવાથી પ્રજનન સંબંધી સમસ્યાઓનું જોખમ વધી જાય છે.
સૂવાનો અને જાગવાનો સમય નક્કી કરો અને દરરોજ તેનું પાલન કરો. બેડરૂમને શાંત અને ઓછી લાઇટિંગ સાથે રાખવાનો પ્રયાસ કરો, જેથી તમને સારી ઊંઘ આવે.