જંતુનાશકોની આડઅસરોનો સામનો કરવા માટે સજીવ ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવું પડશે-મનસુખ માંડવિયા
દિલ્હી : “વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેબિનેટ કમિટી ઓન ઇકોનોમિક અફેર્સ (CCEA)એ કુલ રૂ. 3,68,676.7 કરોડના ખર્ચ સાથે ખેડૂતો માટે નવીન યોજનાઓના વિશેષ પેકેજને મંજૂરી આપી છે. પેકેજ ટકાઉ કૃષિને પ્રોત્સાહન આપીને ખેડૂતોના એકંદર કલ્યાણ અને આર્થિક સુખાકારી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આ પહેલ ખેડૂતોની આવકમાં વધારો કરશે, કુદરતી અને સજીવ ખેતીને મજબૂત બનાવશે, જમીનની ઉત્પાદકતાને પુનર્જીવિત કરશે અને તે જ સમયે ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરશે,” , કેન્દ્રીય રસાયણ અને ખાતર અને આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રી ડૉ મનસુખ માંડવિયાએ આ વાત જણાવ્યું હતું. અને રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના મંત્રીઓને વર્ચ્યુઅલ રીતે સંબોધિત કરતી વખતે કહી હતી
કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમર અને 20થી વધુ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના કૃષિ મંત્રીઓએ આ વર્ચ્યુઅલ મીટિંગમાં ભાગ લીધો હતો. બેઠકમાં ઉપસ્થિત રાજ્યોનાં કૃષિ મંત્રીઓએ કેન્દ્રીય ખાતર અને રસાયણ મંત્રી તેમજ કેન્દ્ર સરકાર તરફથી સમયાંતરે મળતા સહયોગ માટે તેમજ આ પેકેજ માટે આભાર વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો.
ડૉ. માંડવિયાએ જણાવ્યું હતું કે CCEA એ કર અને લીમડાના કોટિંગ ચાર્જને બાદ કરતાં 45 કિલોની થેલી દીઠ રૂ. 266.70ના સમાન ભાવે ખેડૂતોને યુરિયાની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા યુરિયા સબસિડી યોજના ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપી છે. પેકેજમાં, ત્રણ વર્ષ (2022-23 થી 2024-25) માટે યુરિયા સબસિડી માટે રૂ. 3,68,676.7 કરોડ ફાળવવાની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવવામાં આવી છે. આ પેકેજ 2023-24ની ખરીફ સિઝન માટે તાજેતરમાં મંજૂર કરાયેલી 38,000 કરોડની પોષક આધારિત સબસિડી (NBS) ઉપરાંત છે. ખેડૂતોને યુરિયાની ખરીદી માટે વધારાનો ખર્ચ કરવાની જરૂર રહેશે નહીં અને આનાથી તેમનો ઈનપુટ ખર્ચ ઘટાડવામાં મદદ મળશે.
હાલમાં, યુરિયાની એમઆરપી 45 કિલોની યુરિયા બેગ દીઠ રૂ. 266.70 છે (નીમ કોટિંગ ડ્યુટી અને લાગુ કર સિવાય) જ્યારે બેગની વાસ્તવિક કિંમત રૂ. 2200 આસપાસ છે. આ યોજનાને ભારત સરકાર દ્વારા બજેટરી સહાય દ્વારા સંપૂર્ણ ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે. યુરિયા સબસિડી યોજના ચાલુ રહેવાથી યુરિયાનું સ્વદેશી ઉત્પાદન પણ મહત્તમ થશે.
ખાતર અને રસાયણ વિભાગના માનનીય મંત્રીએ કહ્યું કે પૃથ્વી માતાએ હંમેશા માનવજાતને ભરણપોષણનો પૂરતો સ્ત્રોત પૂરો પાડ્યો છે. ખેતીની વધુ કુદરતી પદ્ધતિઓ અને રાસાયણિક ખાતરોના સંતુલિત/ટકાઉ ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવું એ સમયની જરૂરિયાત છે. કુદરતી/ઓર્ગેનિક ખેતી, વૈકલ્પિક ખાતરો, નેનો ખાતરો અને જૈવિક ખાતરોનો પ્રચાર આપણી ધરતી માતાની ફળદ્રુપતાને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
વૈકલ્પિક ખાતરો અને રાસાયણિક ખાતરોના સંતુલિત ઉપયોગને પ્રોત્સાહિત કરવા રાજ્યોને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે ‘પ્રાઈમ મિનિસ્ટર પ્રોગ્રામ ફોર રિસ્ટોરેશન, અવેરનેસ, નરચરિંગ એન્ડ ઈમ્પ્રૂવમેન્ટ ઑફ ફર્ટિલિટી ઑફ મધર અર્થ (PM-PRANAM)’ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે.
ડો.માંડવિયાએ તમામ રાજ્યોને અપીલ કરી હતી કે સૌએ સંયુક્તપણે જૈવિક ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવું જોઈએ અને જમીનની ફળદ્રુપતા અને જંતુનાશકોની માનવ જીવન પર થતી આડ અસરો અંગે કામ કરી શકાય.
તેમણે માહિતી આપી હતી કે ગોબરધન પ્લાન્ટમાંથી જૈવિક ખાતરોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે માર્કેટ ડેવલપમેન્ટ આસિસ્ટન્સ (MDA) માટે રૂ. 1451.84 કરોડ મંજૂર કરવામાં આવ્યા છે. ગોબર્ધન પહેલ હેઠળ સ્થાપિત બાયોગેસ પ્લાન્ટ્સ/કોમ્પ્રેસ્ડ બાયો ગેસ (CBG) પ્લાન્ટ્સમાંથી આડપેદાશ તરીકે ઉત્પાદિત આથો સેન્દ્રિય ખાતર (FOM) / પ્રવાહી એફઓએમ / ફોસ્ફેટ રિચ ઓર્ગેનિક ખાતર (PROM) ના માર્કેટિંગને ટેકો આપવા માટે 1500 પ્રતિ મેટ્રિક ટન એમડીએ યોજનાનો સમાવેશ થાય છે.
આવા જૈવિક ખાતરોને FOM, LFOM અને PROMના ભારતીય બ્રાન્ડ નામો હેઠળ બ્રાન્ડેડ કરવામાં આવશે. આનાથી એક તરફ લણણી પછીના અવશેષોના સંચાલનમાં સરળતા રહેશે અને સ્ટબલ સળગાવવાની સમસ્યાઓ હલ થશે, પર્યાવરણને સ્વચ્છ અને સુરક્ષિત રાખવામાં પણ મદદ મળશે. આ સાથે તે ખેડૂતોને આવકનો વધારાનો સ્ત્રોત પૂરો પાડશે. આ જૈવિક ખાતર ખેડૂતોને પોષણક્ષમ ભાવે ઉપલબ્ધ થશે.
સલ્ફર કોટેડ યુરિયા (યુરિયા સોનું) જમીનમાં સલ્ફરની ઉણપને પહોંચી વળવા અને ખેડૂતોના ઇનપુટ ખર્ચને ઘટાડવા માટે રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. દેશમાં પ્રથમ વખત સલ્ફર કોટેડ યુરિયા (યુરિયા સોનું) રજૂ કરવામાં આવ્યું છે. હાલમાં ઉપયોગમાં લેવાતા નીમ કોટેડ યુરિયા કરતાં તે વધુ આર્થિક અને સારી છે. તે દેશમાં જમીનમાં સલ્ફરની ઉણપને દૂર કરશે. તે ખેડૂતોના ઈનપુટ ખર્ચમાં પણ બચત કરશે અને ઉત્પાદન અને ઉત્પાદકતામાં વૃદ્ધિ સાથે ખેડૂતોની આવકમાં વધારો કરશે.
