નવી દિલ્હીઃ પ્રતિષ્ઠિત ઇન્ડિયન જર્નલ ઓફ ટ્રેડિશનલ નોલેજ (આઇજેટીકે)માં પીએચઆઇ-પબ્લિક હેલ્થ ઇનિશિયેટિવ હાથ ધરી રહેલા સંશોધકોએ તાજેતરમાં પ્રકાશિત કરેલા એક અભ્યાસમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ દવા કિશોરવયની છોકરીઓમાં એનિમિયા ઘટાડે છે. એનિમિયા સામે લડવા માટે ‘સિદ્ધ’ દવાઓના ઉપયોગને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવા માટે આ પહેલ હાથ ધરવામાં આવી હતી.
આયુષ મંત્રાલયની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સિદ્ધ (એનઆઇએસ) સહિત દેશની પ્રસિદ્ધ સિદ્ધ સંસ્થાઓના સંશોધકોનું જૂથ; ઝેવિયર રિસર્ચ ફાઉન્ડેશન, તમિલનાડુ; અને વેલુમાઇલુ સિદ્ધ મેડિકલ કોલેજ એન્ડ હોસ્પિટલ, તમિલનાડુનો સમાવેશ થાય છે. સંશોધકોને જણાયું હતું કે એબીએમએન ( એએબીએપીકિયામ), સિદ્ધા ડ્રગ ટ્રીટમેન્ટનું સંયોજન હિમોગ્લોબિનના સ્તરમાં સુધારો કરી શકે છે તેમજ પીસીવી-પેક્ડ સેલ વોલ્યુમ, એમસીવી-મીન કોર્પસક્યુલર હિમોગ્લોબિન અને એમસીએચ-મીનકોક્યુલરમો હેગબ્લોબિનના સ્તરમાં સુધારો કરી શકે છે.
આ અધ્યયનમાં 2,648 છોકરીઓનું અવલોકન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાંથી 2,300 છોકરીઓએ ધોરણ 45-દિવસનો કાર્યક્રમ પૂર્ણ કર્યો હતો. અહેવાલ મુજબ, કાર્યક્રમની શરૂઆત પહેલા, સંશોધકોએ ભાગ લેનારાઓને કુઆઆએઇવે, મૈયામૈ મૈયામ સાથે કૃમિનાશક, અને ત્યારબાદ આસિયાપાની સેન્ટી સેન્ટર, બૌકીકીમ (એબીએમએન) ની 45-દિવસની સારવાર તમામ સહભાગીઓને નિરીક્ષણ હેઠળના તમામ સહભાગીઓને આપવામાં આવી હતી.
અભ્યાસમાં નોંધવામાં આવ્યું છે કે, હેમોગ્લોબિન મૂલ્યાંકન અને જૈવરાસાયણિક અંદાજો સાથે, કાર્યક્રમ પૂર્ણ થયા પહેલા અને પછી તપાસકર્તાઓ દ્વારા શ્વાસની તકલીફ, થાક, ચક્કર આવવા, માથાનો દુખાવો, એનોરેક્સિયા અને પાલોર જેવી ક્લિનિકલ લાક્ષણિકતાઓની હાજરીનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું હતું. ડબ્લ્યુએચઓ (WHO) ની માર્ગદર્શિકાને અનુસરીને, એનિમિયા માટેના કટ-ઓફ પોઇન્ટને 11.9 એમજી/ડીએલ, હિમોગ્લોબિનનું સ્તર 8.0 એમજી/ડીએલથી નીચે, ગંભીર ગણવામાં આવે છે, 8.0 થી 10.9 એમજી /ડીએલની વચ્ચે મધ્યમ અને 11.0 થી 11.9 એમજી /ડીએલની વચ્ચે હળવું ગણવામાં આવે છે.
વધુમાં, અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે 283 છોકરીઓના રેન્ડમલી પસંદ કરેલા પેટાજૂથમાં હિમોગ્લોબિન, પેક્ડ સેલ વોલ્યુમ (પીસીવી), સરેરાશ કોર્પસક્યુલર હિમોગ્લોબિન (એમસીએચ), લાલ રક્ત કોર્પસકલ્સ (આરબીસી), પ્લેટલેટ્સ, કુલ ડબલ્યુબીસી, ન્યુટ્રોફિલ્સ, લિમ્ફોસાઇટ્સ અને ઇઓસિનોફિલ્સ માટે લેબોરેટરી તપાસ કરવામાં આવી હતી. સંશોધકોને જણાયું હતું કે એબીએમએન (ABMN) એ થાક, વાળ ખરવા, માથાનો દુખાવો, રસ ગુમાવવા અને માસિક સ્રાવની અનિયમિતતા જેવી એનિમિયાની ક્લિનિકલ લાક્ષણિકતાઓમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કર્યો છે અને તમામ એનિમિક છોકરીઓમાં હિમોગ્લોબિન અને પીસીવી, એમસીવી અને એમસીએચના સ્તરમાં નોંધપાત્ર સુધારો કર્યો છે.
અભ્યાસના તારણોની અસર અને મહત્વ વિશે વાત કરતા, નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સિદ્ધના ડિરેક્ટર ડો. આર. મીનાકુમારીએ, જેઓ પણ આ અભ્યાસના વરિષ્ઠ લેખકોમાંના એક છે, તેમણે જણાવ્યું હતું કે, “સિદ્ધ દવા આયુષ મંત્રાલયની જાહેર આરોગ્ય પહેલમાં નોંધપાત્ર ભૂમિકા ભજવે છે. કિશોરીઓમાં જાગૃતિ, તેમને પૂરી પાડવામાં આવતી આહાર સલાહ અને નિવારક સંભાળ અને સિદ્ધ દવાઓ દ્વારા સારવારથી એનિમિક દર્દીઓને રોગનિવારક લાભ મળ્યો હતો. આથી એનિમિયા માટેની સિદ્ધ દવાઓ વિવિધ સેટિંગ્સમાં ખર્ચ-અસરકારક અને સુલભ સારવાર પ્રદાન કરીને જાહેર આરોગ્યમાં ફાળો આપી શકે છે.”