દેશભરમાં આજે આઝાદીના 77મા પર્વની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છએ આ દિવસે સરકારી કાર્યાલયો શઆળાઓ કોલેજો જેવના સ્થળોએ રાષ્ટ્રીય ધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે આપણે સૌ કોઈ જાણીએ છીએ કે ધ્વજમાં ત્રણ રંગો હોય છે અને વચ્ચેનું અશોક ચક્ર ભૂરા રંગનું હોય છએ પણ આ રંગોનું પણ ખાસ મહત્વ છે જેના કારણે આ ત્રણ રંગોને વિશેષ મહત્વ અપાયું છે.
રાષ્ટ્રધ્વજ એ દેશનું પ્રતિક છે જેના પ્રત્યે તે દેશના લોકોમાં આદર અને સમર્પણની ભાવના હોય છે. રાષ્ટ્રધ્વજ વિશ્વભરમાં દેશની ઓળખ દર્શાવે છે. આપણો ધ્વજ માત્ર શાંતિ અને ભાઈચારાના વિચાર માટે વર્તમાન ભારતની પ્રાથમિકતા દર્શાવે છે, પરંતુ ભારતીય સંસ્કૃતિના મહાન વારસાને પણ સાચવે છે. જ્યાં વિશ્વના ઘણા દેશોના ધ્વજ ધાર્મિક આધાર પર બનાવવામાં આવે છે, ત્યાં ભારતનો રાષ્ટ્રધ્વજ વિવિધતામાં એકતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
રાષ્ટ્રધ્વજ દેશ માટે આપેલા બલિદાનનું પ્રતિક છે. અસંખ્ય લોકોએ તેના સન્માન માટે હસતા હસતા પોતાના જીવનનું બલિદાન આપ્યું. આવી સ્થિતિમાં દરેક વ્યક્તિ દેશના ધ્વજનું સન્માન કરે છે.
રાષ્ટ્રધ્વજના ત્રિરંગાની રચના, આકાર અને રંગ બધાનું વિશેષ મહત્વ છે અને ખૂબ જ વિશિષ્ટ સંદેશ છે. આપણો ધ્વજ ત્રણ રંગીન પટ્ટાઓથી બનેલો છે. જેમાં કેસરી, સફેદ અને લીલો ઉપરથી નીચે સુધી ક્રમમાં હોય છે.
આ ઉપરાંત, ધ્વજની મધ્યમાં, સફેદ રંગની પટ્ટીમાં, સારનાથના અશોક સ્તંભ પરથી લેવામાં આવેલી 24 માચીસની લાકડીઓથી બનેલા વાદળી રંગના ચક્રને દર્શાવવામાં આવ્યું છે. ધ્વજમાં કેસરી રંગ ‘શક્તિ અને હિંમત’નું પ્રતીક છે, સફેદ રંગ શાંતિ અને સત્ય અને લીલો રંગ પૃથ્વીની ફળદ્રુપતા, વૃદ્ધિ અને શુભતાનું પ્રતીક છે.
આ સિવાય મધ્યમાં બનાવેલ અશોક ચક્ર બતાવે છે કે ‘ગતિમાં જીવન છે અને મૃત્યુ સ્થાયી છે’ અને તે જીવનની ગતિશીલતાનો સંદેશ આપે છે. રાષ્ટ્રીય ધ્વજ કદ રાષ્ટ્રધ્વજનું પ્રમાણભૂત કદ લંબાઈ અને પહોળાઈના ગુણોત્તરમાં 3:2 રાખવાની જોગવાઈ છે. તેમાં બનાવેલ ત્રણેય રંગોની પટ્ટીઓ આડી હોય છે. ખાદીનો ઉપયોગ પ્રમાણભૂત ધ્વજ બનાવવા માટે થાય છે.