દિલ્હી:ટેલિકોમ એક વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્ર છે.ટેલિકોમ માર્કેટમાં BSNLની હાજરી માર્કેટ બેલેન્સર તરીકે કામ કરે છે. BSNL ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ટેલિકોમ સેવાઓના વિસ્તરણ, સ્વદેશી ટેકનોલોજીના વિકાસ અને આપત્તિ રાહતમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે.
BSNLને આર્થિક રીતે સધ્ધર બનાવવા માટે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે BSNLના પુનરુત્થાન(રિવાઈવલ) પેકેજને રૂ. 1.64 લાખ કરોડની મંજૂરી આપી છે.
કેબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ પુનરુત્થાનનાં પગલાં BSNL સેવાઓને અપગ્રેડ કરવા, સ્પેક્ટ્રમ ફાળવવા, તેની બેલેન્સ શીટને ડિ-સ્ટ્રેસ કરવા અને ભારત બ્રોડબેન્ડ નિગમ લિમિટેડ (BBNL) ને BSNL સાથે મર્જ કરીને તેના ફાઇબર નેટવર્કને વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
A. BSNL સેવાઓ અપગ્રેડ કરી રહી છે
1. સ્પેક્ટ્રમની વહીવટી ફાળવણી: હાલની સેવાઓમાં સુધારો કરવા અને 4G સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે, BSNLને 900/1800 MHz બેન્ડમાં વહીવટી રીતે 44,993 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે ઇક્વિટી ઇન્ફ્યુઝન દ્વારા સ્પેક્ટ્રમ ફાળવવામાં આવશે. આ સ્પેક્ટ્રમ સાથે, BSNL બજારમાં સ્પર્ધા કરી શકશે અને ગ્રામીણ વિસ્તારો સહિત તેમના વિશાળ નેટવર્કનો ઉપયોગ કરીને હાઇ સ્પીડ ડેટા પ્રદાન કરી શકશે.
2. કેપેક્સ માટે નાણાકીય સહાય: સ્વદેશી ટેક્નોલોજીના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, BSNL આત્મનિર્ભર 4G ટેક્નોલોજી સ્ટેકને જમાવવાની પ્રક્રિયામાં છે. આગામી 4 વર્ષ માટે અંદાજિત મૂડી ખર્ચને પહોંચી વળવા સરકાર રૂ. 22,471 કરોડનું મૂડીખર્ચ ભંડોળ આપશે. આ આત્મનિર્ભર 4G સ્ટેકના વિકાસ અને જમાવટ માટે નોંધપાત્ર પ્રોત્સાહન હશે.
3. ગ્રામીણ વાયરલાઇન કામગીરી માટે વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગઃ વ્યાપારી બિન-વ્યવહારિકતા હોવા છતાં, BSNL સરકારના સામાજિક ઉદ્દેશ્યોને પહોંચી વળવા ગ્રામીણ/દૂરના વિસ્તારોમાં વાયરલાઇન સેવાઓ પૂરી પાડે છે. સરકાર BSNL ને 2014-15 થી 2019-20 દરમિયાન વ્યાપારી રીતે અવ્યવહારુ ગ્રામીણ વાયર-લાઈન કામગીરી માટે વાયબિલિટી ગેપ ફંડિંગ તરીકે રૂ. 13,789 કરોડ આપશે.
4. અધિકૃત મૂડીમાં વધારો: BSNLની અધિકૃત મૂડી એજીઆર લેણાં, મૂડીખર્ચની જોગવાઈ અને સ્પેક્ટ્રમની ફાળવણીને બદલે રૂ. 40,000 કરોડથી વધારીને રૂ. 1,50,000 કરોડ કરવામાં આવશે.
B. BSNL બેલેન્સ શીટ પર ભાર મૂકે છે
5. દેવું માળખું: સરકાર આ PSUsને લાંબા ગાળાની લોન વધારવા માટે સાર્વભૌમ ગેરંટી આપશે. તેઓ રૂ. 40,399 કરોડની રકમ માટે લાંબા ગાળાના બોન્ડ ઉભા કરી શકશે. આનાથી હાલના ઋણનું પુનર્ગઠન કરવામાં અને બેલેન્સ શીટ્સને દૂર કરવામાં મદદ મળશે.
6. AGR લેણાં માટે નાણાકીય સહાય: બેલેન્સ શીટમાં વધુ સુધારો કરવા માટે, BSNL ની રૂ. 33,404 કરોડની AGR બાકી રકમનું ઇક્વિટીમાં રૂપાંતર કરીને પતાવટ કરવામાં આવશે. AGR/GST લેણાંની પતાવટ કરવા માટે સરકાર BSNLને ભંડોળ પૂરું પાડશે.
7. પ્રેફરન્સ શેરનો ફરીથી ઇશ્યૂ: BSNL સરકારને રૂ. 7,500 કરોડનો પ્રેફરન્સ શેર ફરીથી ઇશ્યૂ કરશે.
C. BSNL ફાઇબર નેટવર્કને વધારવું
8. BBNL અને BSNL નું વિલીનીકરણ: BharatNet હેઠળ બિછાવેલા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વ્યાપક ઉપયોગની સુવિધા માટે, Bharat Broadband Network Ltd (BBNL) ને BSNL સાથે મર્જ કરવામાં આવશે. ભારતનેટ હેઠળ બનાવવામાં આવેલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર રાષ્ટ્રીય સંપત્તિ તરીકે ચાલુ રહેશે, જે તમામ ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓ માટે બિન-ભેદભાવના ધોરણે સુલભ રહેશે.
આ પગલાં સાથે, BSNL હાલની સેવાઓની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકશે, 4G સેવાઓ શરૂ કરી શકશે અને નાણાકીય રીતે સક્ષમ બનશે. એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આ રિવાઇવલ પ્લાનના અમલીકરણ સાથે, BSNL નાણાકીય વર્ષ 2026-27માં ફરી વળશે અને નફો મેળવશે.
