લખનૌઃ સરકારના અખિલ ભારતીય સર્વે મુજબ, ઉત્તર પ્રદેશમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે દેશમાં સૌથી વધુ કોલેજો છે, ત્યારબાદ મહારાષ્ટ્ર અને કર્ણાટકમાં કોલેજ આવેલી છે. શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા AISHE સર્વે જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. ભારતમાં કોલેજોની સંખ્યાના સંદર્ભમાં ટોચના 10 રાજ્યોમાં રાજસ્થાન, તમિલનાડુ, મધ્યપ્રદેશ, આંધ્રપ્રદેશ, ગુજરાત, તેલંગાણા અને પશ્ચિમ બંગાળનો સમાવેશ થાય છે, જેમાં એક લાખની વસ્તી દીઠ ઓછામાં ઓછી 30 કે તેથી વધુ કોલેજો છે. સર્વે રિપોર્ટ અનુસાર ઉત્તર પ્રદેશમાં 8,375 કોલેજો છે. ગયા વર્ષે આ આંકડો 8,114 હતો. દર એક લાખની વસ્તીએ 30 કોલેજો છે. રાજ્ય અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો જેમાં દર લાખની વસ્તીમાં સૌથી વધુ કોલેજો છે તેમાં કર્ણાટક (66), તેલંગાણા (52), આંધ્રપ્રદેશ (49), હિમાચલ પ્રદેશ (47), પુડુચેરી (53) અને કેરળ (46)નો સમાવેશ થાય છે.
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે, “મહારાષ્ટ્ર 4,692 કોલેજો સાથે બીજા સ્થાને છે. કર્ણાટક 4,430 કોલેજો સાથે ત્રીજા સ્થાને છે જ્યારે રાજસ્થાન 3,934 કોલેજો સાથે ચોથા સ્થાને છે. તમિલનાડુ 2,829 કોલેજો સાથે પાંચમા સ્થાને છે, ત્યારબાદ 2,702 કોલેજની સાથે મધ્યપ્રદેશ આવે છે.” “આંધ્ર પ્રદેશ 2,602 કોલેજો સાથે સાતમા ક્રમે, ગુજરાત 2,395 કોલેજો સાથે આઠમા ક્રમે, તેલંગાણા 2,083 કોલેજો સાથે નવમા ક્રમે અને 1,514 કોલેજો સાથે પશ્ચિમ બંગાળ આવે છે,”
શિક્ષણ મંત્રાલય 2011 થી AISHE નું સંચાલન કરી રહ્યું છે, જે ભારતમાં સ્થિત તમામ ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને આવરી લે છે અને દેશમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ પ્રદાન કરે છે. સર્વેક્ષણમાં વિદ્યાર્થીઓની નોંધણી, શિક્ષકોનો ડેટા, માળખાકીય માહિતી, નાણાકીય માહિતી વગેરે જેવા વિવિધ પરિમાણો પર વિગતવાર માહિતી એકત્રિત કરવામાં આવે છે. AISHE હેઠળ 328 યુનિવર્સિટીઓ (સંલગ્ન) ની 45,473 કોલેજો નોંધાયેલી છે. તેમાંથી 42,825 લોકોએ સર્વેક્ષણ વર્ષ 2021-22માં જવાબ આપ્યો હતો.
સર્વેમાં જણાવાયું છે કે, 60 ટકાથી વધુ કોલેજો સામાન્ય પ્રકૃતિની છે, 8.7 ટકા શિક્ષણ અથવા શિક્ષક શિક્ષણ માટે છે, 6.1 ટકા એન્જિનિયરિંગ અને ટેકનોલોજી સંસ્થાઓ છે, 4.3 ટકા નર્સિંગ કોલેજો છે અને 3.5 ટકા મેડિકલ કોલેજો છે. જ્યારે 2.7 ટકા કોલેજો આર્ટ કોર્સ ઓફર કરે છે, 2.4 ટકા ફાર્મસી કોર્સ, 0.7 ટકા સાયન્સ કોલેજો અને 1.4 ટકા સંસ્કૃત કોલેજોને સમર્પિત છે. AISHE સાથે નોંધાયેલ કુલ કોલેજોમાંથી 10.7 ટકા ટોપ 10 જિલ્લાઓમાં છે. ટોચના 50 જિલ્લાઓમાં કુલ કોલેજોના 31.3 ટકા છે. બેંગલુરુ શહેરી જિલ્લામાં સૌથી વધુ કોલેજો છે.