વસંત પંચમીનો દિવસ મા સરસ્વતીને સમર્પિત છે અને આ દિવસે મા સરસ્વતીની પૂજા કરવામાં આવે છે.માતા સરસ્વતીને જ્ઞાન, સંગીત, કળા, વિજ્ઞાન અને હસ્તકલાની દેવી માનવામાં આવે છે.આ દિવસને શ્રી પંચમી અને સરસ્વતી પૂજા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.આ વર્ષે, વસંત પંચમીનો તહેવાર 26 જાન્યુઆરી 2023, ગુરુવારે ઉજવવામાં આવશે.વસંત પંચમીનો તહેવાર માઘ મહિનાના શુક્લ પક્ષની પાંચમના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે.આ દિવસે લોકો જ્ઞાન મેળવવા અને સુસ્તી, આળસ અને અજ્ઞાનથી મુક્તિ મેળવવા માટે દેવી સરસ્વતીની પૂજા કરે છે.આ દિવસે શાળાઓમાં સરસ્વતી પૂજા પણ કરવામાં આવે છે.વસંત પંચમીનો દિવસ તમામ શુભ કાર્યો માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે.આ કારણોસર, વસંત પંચમીના દિવસને અબુઝા મુહૂર્ત તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અને નવા કાર્યોની શરૂઆત કરવા માટે શુભ માનવામાં આવે છે.જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર વસંત પંચમીના દિવસે કેટલાક ખાસ ઉપાય કરવાથી જ્ઞાન, બુધ્ધિ અને જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે.તો ચાલો જાણીએ વસંત પંચમીના કેટલાક ખાસ ઉપાયો વિશે- જો તમે વિદ્યાર્થી છો અને તમારું મન અભ્યાસમાં નથી લાગતું તો વસંત પંચમીના દિવસથી તમારે પૂર્વ અથવા ઉત્તર-ઈશાન દિશામાં અભ્યાસ કરવો જોઈએ.આ દિશામાં બેસીને અભ્યાસ કરવાથી ધ્યાન એક જગ્યાએ કેન્દ્રિત થાય છે.
જે વિદ્યાર્થીઓને અભ્યાસમાં કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે, તેઓએ વસંત પંચમીના દિવસે ‘ઓમ સરસ્વત્યે નમઃ’ મંત્રનો જાપ અવશ્ય કરવો.
વિવાહિત જીવનમાં પ્રેમ જાળવી રાખવા માટે વસંત પંચમીના દિવસે ભગવતી રતિ અને કામદેવની પૂજા કરવી ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
વિદ્યાર્થીઓએ વસંત પંચમીના દિવસે મા સરસ્વતીને પીળા ચંદનની ટીકા ચઢાવવા જોઈએ અને પીળા રંગના વસ્ત્રો અર્પણ કરવા જોઈએ. આ સિવાય માતા સરસ્વતીની સામે એક પુસ્તક અને પેન રાખવાની જરૂર છે.
વસંત પંચમીના દિવસે 2 થી 10 વર્ષની કન્યાઓને પીળા અને મીઠા ચોખા ખવડાવવા જોઈએ અને તેમની પૂજા પણ કરવી જોઈએ. આ દિવસે અવિવાહિત કન્યાઓને પીળા વસ્ત્રો અને ઘરેણાંનું દાન કરવું પણ ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
વસંત પંચમીને શ્રીપંચમી, જ્ઞાન પંચમી અને મધુમાસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે આ દિવસથી વસંતઋતુની શરૂઆત થાય છે.આ દિવસે સંગીત અને જ્ઞાનની દેવીની પૂજા કરવામાં આવે છે.આ દિવસે કોઈપણ શુભ કાર્યની શરૂઆત કરવી પણ ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
મા સરસ્વતીની પૂજાના દિવસે પીળા રંગના વસ્ત્રો પહેરવા ખૂબ જ શુભ હોય છે.પૂજા દરમિયાન દેવીને કેસર અથવા પીળા ચંદનનું તિલક કર્યા પછી આ ચંદનને તમારા કપાળ પર લગાવો. એવું માનવામાં આવે છે કે પૂજાના ઉપાય કરવાથી સાધક પર માતા સરસ્વતીની કૃપા વરસે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કોઈપણ દેવતાને પ્રસન્ન કરવા માટે તેમને નૈવેદ્ય ચઢાવો અને પછી તેને પ્રસાદ તરીકે લો.