ગુરુ નાનક જયંતિ એ શીખ સમુદાયના લોકોનો મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. આ તહેવાર ગુરુ નાનક દેવ જીની જન્મજયંતિના અવસર પર ઉજવવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે ગુરુ નાનક દેવજીનો જન્મ કારતક માસમાં શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસે થયો હતો. આ વર્ષે કાર્તિક પૂર્ણિમા 27 નવેમ્બરે છે, તેથી શીખ ધર્મના પ્રથમ ગુરુ, ગુરુ નાનક દેવજીની જન્મજયંતિ 27 નવેમ્બરે જ ઉજવવામાં આવશે.
ગુરુ નાનક દેવની જન્મજયંતિ ગુરુ પર્વ અને પ્રકાશ પર્વ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે શીખ લોકો ગુરુદ્વારા જાય છે અને ગુરુ ગ્રંથ સાહિબનો પાઠ કરે છે. ગુરુ પર્વ પર તમામ ગુરુદ્વારાઓમાં ભજન અને કીર્તન કરવામાં આવે છે અને પ્રભાત ફેરી પણ કાઢવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે ગુરુ નાનક દેવ કોણ હતા અને તેમની જન્મજયંતિ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે.
ગુરુ નાનક જીની જન્મ તારીખ અને સ્થળ
ગુરુ નાનક જીની માતાનું નામ તૃપ્તા અને પિતાનું નામ કલ્યાણચંદ હતું. ગુરુ નાનક જીનો જન્મ 1469માં પંજાબ પ્રાંતના તલવંડીમાં થયો હતો. આ જગ્યા હવે પાકિસ્તાનમાં છે. આ જગ્યાને નાનકાના સાહિબ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. શીખ ધર્મના લોકો માટે આ ખૂબ જ પવિત્ર સ્થળ છે.
નાનક દેવજી એક સંત, ગુરુ અને સમાજ સુધારક પણ હતા. તેમણે પોતાનું સમગ્ર જીવન માનવ કલ્યાણ માટે સમર્પિત કર્યું હતું. કહેવાય છે કે નાનકજી બાળપણથી જ પોતાનો મોટાભાગનો સમય ચિંતનમાં પસાર કરતા હતા. તેને સાંસારિક વાતો સાથે લગાવ નહોતો.
ગુરુ નાનક જયંતિ ગુરુ પર્વ અથવા પ્રકાશ પર્વ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. શીખ ધર્મમાં ઉજવવામાં આવતો આ સૌથી મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. આ દિવસે ગુરુદ્વારાઓમાં કીર્તન દરબાર શણગારવામાં આવે છે. ભક્તો માટે લંગરનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. પ્રભાતફેરી સવારે વાહે ગુરુ જીના નામનો જાપ કરીને કાઢવામાં આવે છે.