- લતાજીનો એ કિસ્સો કે તેમણે પોતાની ઝુબાનીમાં કહ્યો છે
- 10 વર્ષની બહેનને શાળાએ લઈ જતા શિક્ષકે ફટકાર લગાવી
- લતાદીદીએ તે જ દિવસથી શાળામાં પગ ન મૂક્યો
શુરોની કંઠ કોકિલા લતાજીએ ભલે દેહત્યાગ કરી વિદા. લીઘી હોય પરંતુ તેમનો સ્વર સદીઓ સુધી ગુંજતો રહેશે ત્યારે આજે એક લતાજીનો કિસ્સો સાંભળવો રહ્યો કે તેમણે પોતાની બહેન માટે ઘણું કર્યું છે,એક દિવસ જ્યારે શાળાના પ્રથમ દિવસ હતો, ત્યારે લતાજી તેમની 10 મહિનાની નાની બહેન આશા ભોંસલેને લઈને પોતાના વર્ગમાં શાળામાં ગયા હતા
આમ કરતા શિક્ષક દ્વારા તેને ઠપકો આપવામાં આવ્યો અને અવાજની રાણીએ તેને શાળા તરફ એટલા ગુસ્સામાં પીઠ ફેરવી કે તેણે કદી પગ ન મૂક્યો. ત્યાં ફરીથી સ્વરોની મલ્લિકા ઘરેલુ સહાયક પાસેથી મરાઠી મૂળાક્ષરો શીખ્યા, જેણે તેમને વાંચતા અને લખતા શીખવ્યું. લેખિકા નસરીન મુન્ની કબીર, જેઓ તેમના પુસ્તક ‘લતા મંગેશકર… ઉનકી ઝુબાની’ શીર્ષકમાં તેમની વાર્તાલાપની વિગતવાર માહિતી આપે છે,
તેઓ લખે છે, ‘હું લગભગ ત્રણ-ચાર વર્ષની હતી જ્યારે હું અમારા ઘરના નોકર, વિઠ્ઠલને મળી, જે તે સમયે હતા. તેમના પાસેથી મને મરાઠી મૂળાક્ષરો શીખવવા અને મને વાંચતા અને લખતા શીખવવા કહ્યું. હું ઘરે મરાઠી વાંચતા શીખી.
જો કે મંગેશકર તે પહેલા થોડા દિવસો માટે નર્સરી સ્કૂલમાં ગયા હતા.પુસ્તકમાં લતાજી કહે છે, ‘માસ્ટરજી બ્લેકબોર્ડ પર ‘શ્રી ગણેશજી’ લખતા હતા અને હું તેની બરાબર નકલ કરતી હતી. મને 10 માંથી 10 માર્ક્સ મળ્યા. તે સમયે, લતાના સંબંધી વાસંતી મહારાષ્ટ્રના સાંગલીમાં તેના ઘરની સામે આવેલી મરાઠી માધ્યમની શાળા મુરલીધર સ્કૂલના ત્રીજા ધોરણમાં અભ્યાસ કરતી હતી. ક્યારેક લતા તેમની સાથે શાળાએ જતી અને જ્યારે વાસંતી સંગીતની પ્રેક્ટિસ કરતી ત્યારે મંગેશકર પણ શિક્ષકનું ગાવાનું ધ્યાનથી સાંભળતા.
પુસ્તક મુજબ, ‘એક દિવસ, શિક્ષકે મારી તરફ ઈશારો કર્યો અને મારા સંબંધીને પૂછ્યું… આ કોણ છે? હું ખૂબ ખુશ થઈ અને કહ્યું… હું માસ્ટર દીનાનાથની દીકરી છું.’ તો સામેથી પૂછવામાં આવ્યું તે કોણ છે.તે ઘણા સારા ગાયક છે.તો શિક્ષકે કહ્યું શું તમે પણ ગાય શકો છો.? લતાજી એ કહ્યું કે હું ઘણા રાગ ગાઈ શકું છું અને તેમના નામ કહ્યા… તે તરત જ મને સ્ટાફ રૂમમાં લઈ ગઈ જ્યાં અન્ય શિક્ષકો બેઠા હતા અને મને ગાવાનું કહ્યું. મેં હિંડોલ રાગ પર આધારિત શાસ્ત્રીય ગીત ગાયું. ત્યારે મારી ઉંમર લગભગ ચાર-પાંચ વર્ષની હતી.
તે જ દિવસે લતાજી આ શાળામાં જવાના હતા અને તે સમયે આશા ભોંસલે લગભગ 10 મહિનાના હતા. લતાજી તેમને હાથમાં લઈને શાળાએ ગયા, તેઓ ક્લાસમાં પહોંચ્યો ત્યારે તે આશાને ખોળામાં લઈને બેઠા. શિક્ષકે કડક શબ્દોમાં કહ્યું, ‘બાળકોને લાવવાની છૂટ નથી.’ અને લતાજીને આવ્યો ગુસ્સો તેઓ ત્યાથી ઉભા થયા અને આશાજીને લઈને ઘરે આવી ગયા ત્યાર બાદ તેઓએ તે શાળામાં ક્યારેય પગ પણ નથી મૂક્યો
લતાએ તેમના સંબંધી ઈન્દિરા પાસેથી હિન્દી શીખ્યા હતા અને બાદમાં બોમ્બેમાં તેમને લેખરાજ શર્મા દ્વારા ભાષા શીખવવામાં આવી હતી. પછી તેમણે ઉર્દૂ, બંગાળી અને થોડું થોડું પંજાબી પણ શીખી લીધું. તેણે તમિલ શીખવાની કોશિશ પણ કરી અને થોડી સંસ્કૃત પણ શીખ્યા