શા માટે આટલા ધૂમધામથી મનાવવામાં આવે છે ‘દહીં-હાંડી’નો ઉત્સવ – જાણો તેનું શું છે ખાસ મહત્વ
- રાત્રે 12 વાગ્યે બાલ ગોપાલને ઝુલામાં ઝુલાવવામાં આવે છે
- બીજા દિવસે દહી મટકીનો અવરસ મનાવાઈ છે
સમગ્ર દેશમાં કૃષ્ણ મંદિરોમાં ધામધૂમ પૂર્વક જન્માષ્ટમીની ઉજવણીની તૈયારીઓ થી રહી છે ત્યારે ખાસ કરીને આ દિવસે મટકી ફોડવાના કાર્.ક્રમ પર સૌ કોઈની નજર હોય છે આ અવસર ખાસ રીતે ઉજવવામાં આવે છે,કૃષ્ણ જન્માષ્ટમી આ વર્ષે 19 ઓગસ્ટે ઉજવવામાં આવશે. કૃષ્ણ જન્માષ્ટમી તહેવાર કૃષ્ણના જન્મની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે, જે હિંદુઓ દ્વારા પૂજવામાં આવતા સૌથી લોકપ્રિય દેવતાઓમાંના એક છે.
કૃષ્ણનો જન્મ 3228 બીસીનો માનવામાં આવે છે. તેમનો જન્મદિવસ રક્ષાબંધનના આઠ દિવસ પછી ઉજવવામાં આવે છે. તે હિન્દુ મહિનામાં શ્રાવણમાં આવે છે. ભારતમાં જન્માષ્ટમીનો તહેવાર જે ભગવાન કૃષ્ણના જન્મની યાદમાં ઉજવે છે તેની ઉજવણીના ઘણા રસપ્રદ પાસાઓ છે.
આ સાથે જ જન્માષ્ટમીના બીજા દિવસે દહીં હાંડીનું આયોજન કરવામાં આવે છે. તેને ‘ગોપાલ કાલા’ અથવા ‘દહીકલા’ પણ કહેવામાં આવે છે. તે ભગવાન કૃષ્ણના બાળપણથી માખણ અને દહીંની ચોરી કરતી વખતે માખણની ચોરી કરતા એક અધ્યાયનો ઉલ્લેખ કરે છે. આવો જાણીએ દહીં હાંડી ઉત્સવનું આયોજન શા માટે કરવામાં આવે છે અને તેનું શું મહત્વ છે.
દહીં હાંડી કૃષ્ણ જન્માષ્ટમીનો વિશેષ તહેવાર માનવામાં આવે છે. તે સમયના પ્રતીકાત્મક સ્વરૂપને રજૂ કરે છે જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણ તેમના બાળ સ્વરૂપમાં તેમના મનોરંજનથી દરેકને મોહિત કરી રહ્યા હતા. માખણની ચોરીના બનાવો આજના દહી હાંડી ઉત્સવમાં ઉમેરો કરે છે.
કેવી રીતે ઉજવાય છે દહીં હાંડીનો તહેવાર
આ તહેવાર મુખ્યત્વે ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્યોમાં ઉજવવામાં આવે છે. આમાં દહીં કે માખણથી ભરેલ માટીના વાસણને ઊંચાઈ પર લટકાવવામાં આવે છે. પુરુષો અને સ્ત્રીઓનું જૂથ માટીના વાસણો તોડવા માટે માનવ પિરામિડ બનાવે છે. તે મુખ્યત્વે સ્પર્ધાત્મક ઘટના છે. અને જ્યારે આ થાય છે, ત્યારે લોકો જૂથને ઘેરી લે છે અને સ્પર્ધકોને ખુશ કરવા માટે સંગીત વગાડવામાં આવે છે.
શા માટે આ તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે
શ્રી કૃષ્ણને બાળપણમાં માખણનો એટલો શોખ હતો કે તેણે માખણ ચોરવા માટે એક ટીમ બનાવી હતી. અને સાથે મળીને આખા ગોકુલમાં માખણની ચોરી કરતા હતા. કાન્હાના આ કાર્યથી પરેશાન થઈને ગોકુળની ગોપીઓ જ્યારે માખણના ઘડાને ઊંચા સ્થાને રાખવા લાગી ત્યારે તેઓ ખભા પર ચડીને ઘડા પાસે પહોંચીને માખણ ખાતા. એવું માનવામાં આવે છે કે દહીં-હાંડીની શરૂઆત અહીંથી થઈ હતી.