સુખ-દુઃખનું આવવું-જવું જીવનભર ચાલતું રહે છે, પરંતુ મોટાભાગના લોકો દુઃખના દિવસોમાં ખૂબ જ નિરાશ થઈ જાય છે, નકારાત્મક વિચારવાનું શરૂ કરી દે છે અને અંદરથી ગૂંગળામણ થવા લાગે છે, પરંતુ આમ કરવાથી જીવન વધુ મુશ્કેલ બની જાય છે. તમારી સામેની સમસ્યાઓ વધુ આક્રમક સ્વરૂપ ધારણ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ મુશ્કેલીઓથી બચવા માટે, વિચારો અને શબ્દોથી થતા તણાવને દૂર કરીને મનને આરામ આપવાની જરૂર છે. અને આનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ એ છે કે તમારી વ્યસ્ત દિનચર્યામાંથી થોડો સમય ધ્યાન કરવા માટે કાઢો. ધ્યાન કરવાથી આપણે પોતાને શાંત રાખવાનું શીખીએ છીએ. ધ્યાન કરવાથી આપણા મનનો તણાવ ઓછો થાય છે, સાથે જ તે વ્યક્તિનું ધ્યાન પણ વધારે છે.
સમગ્ર વિશ્વમાં દર વર્ષે 21 મેને વિશ્વ ધ્યાન દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ દ્વારા સામાન્ય લોકોમાં ધ્યાનનું મહત્વ સ્પષ્ટ રીતે સમજાવવામાં આવે છે. આ સાથે આ અવસર પર ધ્યાન કરવા અંગે પણ જાગૃતિ ફેલાવવામાં આવે છે. આ ઝડપી જીવનમાં આંતરિક શાંતિ અને સુખાકારી પ્રાપ્ત કરવા માટે ધ્યાનના મહત્વને ઓળખવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. માત્ર ભારતમાં જ નહીં, પરંતુ અન્ય દેશોમાં પણ ધ્યાન પર ઘણા અભ્યાસો થયા છે, જેમાં ધ્યાન કરનારાઓમાં કોર્ટિકલ થીક્નેસમાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો છે, તેથી સ્પષ્ટપણે કહી શકાય કે દૈનિક ધ્યાન આપણા જીવનમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અસરકારક પરિવર્તન લાવવામાં અસરકારક. આવી સ્થિતિમાં,તો ચાલો જાણીએ કેટલાક ધ્યાનના પગલાં વિશે જે મનને મજબૂત બનાવે છે.
શાંત વાતાવરણ: ધમાલથી દૂર, શાંત અને આરામદાયક વાતાવરણ ધ્યાન માટે શ્રેષ્ઠ સ્થળ છે. જે જગ્યાએ ઈલેક્ટ્રોનિક્સ સામાન ન હોય ત્યાં કોઈની અવરજવર ન હોવી જોઈએ. આવી જગ્યાએ ધ્યાન કરવું સારું છે.
ધ્યાન કેવી રીતે કરવું: સૌ પ્રથમ આંખો બંધ કરો, પછી શરીરને ઢીલું છોડી દો અને આરામ કરો. તમારી જાતને તણાવમુક્ત બનાવો. તમારા શ્વાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો. ઊંડો શ્વાસ લો અને ઊંડો શ્વાસ બહાર કાઢો. હવા પસાર થવાની સંવેદના અનુભવો. છાતીના વિસ્તરણ અને સંકોચન પર ધ્યાન આપો. શરીરમાં થતી હિલચાલથી સાવચેત રહો. આ સમય દરમિયાન, તમારા મગજમાં ઘણી બધી બાબતો ચાલી શકે છે, આવી સ્થિતિમાં, જાણી જોઈને વિચારવાનું બંધ ન કરો, પરંતુ તમારા વિચારો પર કોઈપણ પ્રકારનું દબાણ ન કરો. વિચારો સ્વીકારો. ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માટે તમે ઓમનો જાપ પણ કરી શકો છો.
અભ્યાસ: જો તમે ઓછામાં ઓછી 15 મિનિટ નિયમિત રીતે ધ્યાન કરો છો. ધીમે ધીમે તમારું મન એકાગ્ર થવા લાગશે અને એકાદ-બે અઠવાડિયામાં તમારું તેની અસરકારક અસર શરીર અને મન પર જોવા મળશે. તેથી દરરોજ પ્રેક્ટિસ કરતા રહો.
વિશ્વ ધ્યાન દિવસનો ઇતિહાસ
ધ્યાનની ઉત્પત્તિ આપણા ભારતમાં થઈ હતી, જ્યાં ઘણા પ્રાચીન ગ્રંથોમાં તેનો ઉલ્લેખ છે. પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, ધ્યાનના મૂળ પ્રાચીન ચીનમાં પણ જોવા મળે છે.